Ένα από τα «καυτά» θέματα που απασχολεί και Δήμους της Αργολίδας είναι οι ρυθμίσεις που εισάγει το ΠΔ 129/2025 (ΦΕΚ 194/τ.Δ/15-4-2025) ως προς τον καθορισμό ορίων, χρήσεων γης και όρων δόμησης σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων. Κάτι που απασχόλησε ξανά και το πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ερμιονίδας, θέμα που έχει παρακολουθήσει και στο παρελθόν ο «Πολίτης Αργολίδας».
Είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα και θα σας παρουσιάσουμε τις τελευταίες εξελίξεις, βάσει ρεπορτάζ και από το «ergodromio.gr». «Αναμένεται δραστική παρέμβαση για τις άδειες δόμησης», τόνισε, άλλωστε, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά και από τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της Δημόσιας Διοίκησης και των Δημίσων Υπηρεσιών, με βάση δημοσκόπηση του Υπουργείου Εσωτερικών.
Ας θυμηθούμε τι ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, ο Δήμος Ερμιονίδας, μετά την τελευταία συνεδρίαση:
«Κατόπιν εισήγησης του Δημάρχου Ερμιονίδας κ. Γιάννη Γεωργόπουλου εγκρίθηκαν κατά πλειοψηφία δύο πολύ σημαντικά ψηφίσματα.
Το πρώτο αφορά, την άμεση απόσυρση του Π.Δ. 129/2025 (ΦΕΚ 194/τ.Δ/15-4-2025), το οποίο με τις ρυθμίσεις που εισάγει ως προς τον καθορισμό ορίων, χρήσεων γης και όρων δόμησης σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στην κοινωνία, εξαιτίας του κινδύνου περιορισμού δικαιωμάτων που ασκούνταν νομίμως επί σειρά ετών.
Συγκεκριμένα, χιλιάδες πολίτες, που για δεκαετίες συναλλάσσονταν με τη Διοίκηση, έλαβαν οικοδομικές άδειες, προχώρησαν σε αγορές, μεταβιβάσεις, επενδύσεις και γενικώς ενήργησαν με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο, σήμερα βρίσκονται αντιμέτωποι με μια νέα ζοφερή πραγματικότητα, η οποία οδηγεί σε απομείωση της αξίας των ακινήτων και δημιουργεί συνθήκες οικονομικής απαξίωσης για περιουσίες που αποκτήθηκαν νομίμως».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε λίγες ώρες αργότερα: «Να κάνω μια ειδική αναφορά στις τοπικές υπηρεσίες δόμησης. Παίρνουν χαμηλό βαθμό. Αυτό μας προβληματίζει ιδιαίτερα. Παίρνουν ακόμα πιο χαμηλό βαθμό εκεί που υπάρχουν. Προφανώς ενδείξεις και αποδείξεις πια παράνομων αδειοδοτήσεων τοπικών κυκλωμάτων. Όμως αναμένεται μια δραστική παρέμβαση από πλευράς κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργείου για τον τρόπο με τον οποίο εκδίδονται πια οι άδειες δόμησης.
Νομίζω το σύστημα αυτό έχει φτάσει πια στα όριά του και πρέπει να αναμορφωθεί με τρόπο πολύ πιο δραστικό. Κοιταχτήκαμε στον καθρέφτη με θάρρος και με ειλικρίνεια. Είδαμε πράγματα που μας αρέσουν, είδαμε και πράγματα που δεν μας αρέσουν και το χρέος μας είναι να ασχοληθούμε πρωτίστως με τα δεύτερα».
Ρύθμιση που θα διασφαλίζει την αρτιότητα και οικοδομησιμότητα των ακινήτων στα άκρα μικρών οικισμών ετοιμάζει το ΥΠΕΝ
Το «ergodromio.gr» ανέφερε πριν από μερικές εβδομάδες, σε ρεπορτάζ της Μαρία Λιλιοπούλου, ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει ρύθμιση που θα διασφαλίζει την αρτιότητα και οικοδομησιμότητα των ακινήτων στα άκρα μικρών οικισμών. Όπως τονίζεται, στόχος της νομοθετικής ρύθμισης θα είναι τα οικόπεδα αυτά να μην ενταχθούν στην εκτός σχεδίου περιοχή, αλλά και να μη χτίζουν με τα δεδομένα που ισχύουν για τα ακίνητα εντός του οικισμού.
Ας δούμε αναλυτικά τι αναφέρει:
Τα… μανίκια έχουν σηκώσει εδώ και περίπου ένα μήνα στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προκειμένου να καταρτιστεί το συντομότερο δυνατόν η νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα εντάξει όσο το δυνατόν περισσότερες ιδιοκτησίες που βρίσκονται στα άκρα των μικρών οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων σε αυτούς ώστε να μην απωλέσουν την αρτιότητα και οικοδομησιμότητά τους. Βασικά κριτήρια για τη σύνταξη της οριστικής πρότασης, η οποία αναμένεται το προσεχές διάστημα, θα είναι η ανάγκη για αποκέντρωση προκειμένου να μην ερημώσουν οι οικισμοί, αλλά και οι αρχές που θέτει μετ’ επιτάσεως το δημογραφικό ζήτημα της χώρας.
Στόχος του υπουργείου είναι η ενσωμάτωση σημαντικού αριθμού αδόμητων ακινήτων της Ζώνης Γ, την οποία ακύρωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), αποδεικνύοντας με επαρκή τεκμηρίωση και επιστημονική μεθοδολογία ότι υφίσταται γεωγραφική, πραγματική ή οικιστική σχέση με τον οικισμό. Όπως ανέφερε στη Βουλή ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, υπάρχουν εργαλεία πολεοδομικά προκειμένου αυτό να επιτευχθεί σε συμμόρφωση και με τις επιταγές του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Η φιλοσοφία της νομοθετικής ρύθμισης θα είναι τα οικόπεδα αυτά να μην «πέσουν» στην εκτός σχεδίου περιοχή, αλλά να μη χτίζουν με τα σημερινά δεδομένα, δηλαδή όπως τα εντός οικισμού, να αποτελέσουν μία ενδιάμεση ζώνη, λύση η οποία ωστόσο αφήνει πάλι στο κενό μεγάλο αριθμό ιδιοκτησιών.
Στο μεταξύ χιλιάδες ιδιοκτήτες βιώνουν το τελευταίο διάστημα μια πρωτοφανή κατάσταση ανασφάλειας, μετά την ενεργοποίηση του νέου Προεδρικού Διατάγματος του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τα κριτήρια οριοθέτησης οικισμών. Το νομοθέτημα – σύμφωνα με ιδιοκτήτες, τεχνικούς και αυτοδιοικητικούς – δημιουργεί σύγχυση και απειλεί τη μικροϊδιοκτησία.
Ακίνητα σε «γκρίζο» καθεστώς
Αιτία της αναταραχής είναι η απόρριψη από το Συμβούλιο της Επικρατείας της λεγόμενης Ζώνης Γ, δηλαδή των εκτάσεων γύρω από τους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, που εδώ και δεκαετίες θεωρούνταν οικοδομήσιμες βάσει αποφάσεων των Νομαρχών. Με την κρίση του ΣτΕ ότι οι Νομάρχες ήταν αναρμόδιοι για οριοθετήσεις και δεν ακολουθήθηκε επιστημονική τεκμηρίωση, τα ακίνητα αυτά πέρασαν ουσιαστικά σε ένα «γκρίζο καθεστώς» – εκτός σχεδίου, χωρίς σαφή πολεοδομική ταυτότητα, χωρίς αρτιότητα, χωρίς δικαίωμα δόμησης.
Η εφαρμογή του νέου Π.Δ. έχει αφήσει μετέωρους τους ιδιοκτήτες που σχεδίαζαν να αξιοποιήσουν μελλοντικά τα ακίνητά τους, για τα οποία άλλωστε εδώ και χρόνια κατέβαλλαν και ΕΝΦΙΑ. Αν και υπάρχει μεταβατική περίοδος τουλάχιστον τριών ετών μέχρι την ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων και την έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων, μηχανικοί και ιδιοκτήτες προειδοποιούν πως πρόκειται για επισφαλές «παράθυρο», αφού οποιαδήποτε οικοδομική άδεια εκδοθεί σήμερα, κινδυνεύει να προσβληθεί και να ακυρωθεί δικαστικά εφόσον βασίζεται σε παλιές οριοθετήσεις που πλέον έχουν εκπέσει.
Ταυτόχρονα με τις κοινωνικές αντιδράσεις, αυξάνεται και η πολιτική πίεση προς την κυβέρνηση με βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος να μεταφέρουν την οργή των τοπικών κοινωνιών. Για το θέμα έχει κατατεθεί πλήθος ερωτήσεων στη Βουλή, ενώ δυναμικά στη συζήτηση έχει μπει και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) ζητώντας την άμεση αναστολή ισχύος του διατάγματος. Ο πρόεδρός της, Λάζαρος Κυρίζογλου, προειδοποίησε πως το 80% των οικισμών μικρού μεγέθους πλήττεται, ενώ η μικρομεσαία ιδιοκτησία αποδυναμώνεται προς όφελος μεγάλων επενδυτών. Δήλωσε μάλιστα ότι η ΚΕΔΕ προτίθεται να στηρίξει όποιους δήμους προσφύγουν κατά του νέου πλαισίου.
Στα αδόμητα οικόπεδα το βασικό πρόβλημα
Όπως έχει διαβεβαιώσει πολλάκις το υπουργείο, όσοι έχουν χτίσει και διαθέτουν νόμιμη οικοδομική άδεια ακόμα και στη Ζώνη Γ δεν θα έχουν καμία απολύτως συνέπεια, καθώς το πρόβλημα περιορίζεται στα αδόμητα οικόπεδα. Η νέα δομή των οικισμών προβλέπει τις εξής ζώνες:
- Ζώνη Α. Ιστορικός πυρήνας οικισμού (προ 1923), με αρτιότητα από 150 τ.μ.
- Ζώνη Β και Β1. Περιοχές με συνεκτική ή αραιή δόμηση από 1923 έως 1983, με αρτιότητα από 300 έως 2.000 τ.μ.
- Ζώνη Γ. Πλέον τίθεται εκτός σχεδιασμού μετά την απόφαση του ΣτΕ και αναζητείται λύση για τις ιδιοκτησίες στα άκρα των οικισμών.
Για τις πρώτες τρεις ζώνες, οι όροι δόμησης παραμένουν ως έχουν. Ωστόσο, στη λεγόμενη Ζώνη Γ, τα αδόμητα ακίνητα δεν μπορούν να αξιοποιηθούν, παρά μόνο εφόσον υπάρξει νέα ρύθμιση ή ένταξη στα υπό κατάρτιση Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ).
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ξεκινήσει την εκπόνηση 257 νέων ΤΠΣ στο πλαίσιο της οποίας αναμένεται και διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες και για το ζήτημα των μικρών οικισμών. Τα ΤΠΣ τα οποία θα εγκριθούν με αντίστοιχα Προεδρικά Διατάγματα έχουν στόχο να θεσμοθετούν με σαφήνεια τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης και τους όρους δόμησης, ώστε να κλείσει οριστικά το κεφάλαιο της πολεοδομικής αβεβαιότητας.
Τροπολογία ΝΟΚ: Όλες οι αλλαγές που πέφτουν στο «τραπέζι» μέσα από 12 ερωτοαπαντήσεις
Μετά την τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προσαρμογή των κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού στις υποδείξεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, φυσιολογικά προκύπτουν κάποια βασικά ερωτήματα.
Σε γενικές γραμμές, η νέα ρύθμιση διασφαλίζει τη συνέχιση των εργασιών σε έργα που είχαν εκκινήσει νόμιμα έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, ενισχύει την ασφάλεια των οικοδομικών αδειών και προβλέπει δίκαιες διαδικασίες αναθεώρησης όπου απαιτείται.
Πιο ειδικά, ακολουθούν 12 ερωτοαπαντήσεις, σχετικά με τη νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ερωτοαπαντήσεις που παρουσίασε και το «ergodromio.gr». Ας τις δούμε αναλυτικά:
1. Ποιος είναι ο βασικός στόχος της νέας ρύθμισης του ΥΠΕΝ;
Μετά τις συγκεκριμένες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (146-149/2025), που έκριναν την οριζόντια εφαρμογή των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ αντισυνταγματική, έχει δημιουργηθεί ένα καθεστώς αβεβαιότητας, τόσο στους ιδιοκτήτες ακινήτων και επενδυτές, όσο και στη Διοίκηση, με άμεσες, δυσμενείς επιπτώσεις στην οικοδομική δραστηριότητα.
Με σεβασμό στις σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και στο πνεύμα τους, καταργούνται οι διατάξεις του ΝΟΚ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, ενώ ενσωματώνονται στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό τα κίνητρα των οποίων η οριζόντια εφαρμογή κρίθηκε αντισυνταγματική. Έτσι, αποτρέπονται η στασιμότητα, οι ματαιώσεις και οι καθυστερήσεις νέων κατασκευών που έχει ανάγκη η χώρα και οι πολίτες. Προστατεύεται το περιβάλλον και αποκαθίσταται η ασφάλεια δικαίου.
2. Ποιους αφορά η ρύθμιση;
Η ρύθμιση αφορά όλους τους κατόχους οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν βάσει του ΝΟΚ και κάνουν χρήση των συγκεκριμένων κινήτρων και προσαυξήσεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικά. Αφορά επίσης αγοραστές, επενδυτές, κατασκευαστές αλλά και τις Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ), που έχουν την αρμοδιότητα έκδοσης και αναθεώρησης των οικοδομικών αδειών.
3. Τι ισχύει για τις νέες άδειες;
Από εδώ και στο εξής, δεν προβλέπονται πολεοδομικά κίνητρα του ΝΟΚ οριζόντια, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι αυτά θα μπορούν να εντάσσονται προσαρμοσμένα και τεκμηριωμένα στον πολεοδομικό σχεδιασμό κάθε περιοχής.
4. Τι σημαίνει ότι τα κίνητρα θα μπορούν να εντάσσονται στον ολοκληρωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό;
Αυτή την περίοδο υλοποιείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το εμβληματικό Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», με τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ – ΕΠΣ) για το 80% της Επικράτειας. Μέσω των ΤΠΣ – ΕΠΣ οι μελετητές μπορούν να καθορίσουν, κατόπιν επιστημονικής τεκμηρίωσης, ειδικές ζώνες κινήτρων, όπου θα προβλέπονται τα κίνητρα του ΝΟΚ -τα οποία μέχρι σήμερα δίνονταν οριζόντια-, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση, τον βαθμό της οικιστικής ανάπτυξης του κάθε οικισμού, τις ιδιαιτερότητες, τα χαρακτηριστικά και την εν γένει φυσιογνωμία του, τη φέρουσα ικανότητα, τη συνολική επιβάρυνση της περιοχής, καθώς και την οικιστική πυκνότητά της.
5. Ποιοι διατηρούν το δικαίωμα δόμησης με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ;
Όσοι έχουν οικοδομική άδεια με κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ και έχουν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση της οικοδομικής τους άδειας, χωρίς αναθεώρηση ή οικονομική επιβάρυνση, ενώ ρητά τους παρέχεται πλέον και η δυνατότητα αναθεώρησης της άδειας, εφόσον το επιθυμούν, χωρίς οικονομική επιβάρυνση (φόρους, παράβολα, εισφορές, κρατήσεις). Με Προεδρικό Διάταγμα, σε συνέχεια των σχετικών κατευθύνσεων του ΣτΕ, θα περιγραφούν με λεπτομέρεια οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες αποδεικνύεται ότι έχει γίνει εκκίνηση εργασιών έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024.
6. Τι γίνεται με όσους δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες (π.χ. εκσκαφές) έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024; Χάνουν το δικαίωμα δόμησης;
Σε καμία περίπτωση δεν χάνεται το δικαίωμα δόμησης, όμως για να ξεκινήσουν οικοδομικές εργασίες, οφείλουν να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια, προκειμένου να απαλειφθούν τα κίνητρα και οι προσαυξήσεις. Έτσι, δεν χάνουν το δικαίωμα δόμησης, παρά μόνον κατά το μέρος που αφορά στα εν λόγω κίνητρα και προσαυξήσεις.
7. Υπάρχει κάποια μέριμνα για όσους υποχρεούνται να αναθεωρήσουν την οικοδομική τους άδεια; Θα πρέπει να πληρώσουν ξανά και για την αναθεώρηση;
Υπάρχει σχετική μέριμνα. Όχι, δεν καταβάλλονται άλλοι φόροι, παράβολα, εισφορές ή κρατήσεις για τις αναθεωρήσεις αυτές. Οι εν λόγω αναθεωρήσεις διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης ανέξοδα, χωρίς καθυστερήσεις και κατά προτεραιότητα.
8. Τι προβλέπεται για όσους έχουν άδειες που δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, αλλά είναι ενταγμένες ή θα ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, ΤΑΑ);
Σε αυτές τις περιπτώσεις, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της χώρας απέναντι σε θεσμικούς εταίρους, επενδυτές και δικαιούχους ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων και για να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων, προβλέπεται περιβαλλοντικό ισοδύναμο, που αντισταθμίζει τη χρήση των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ. Το περιβαλλοντικό ισοδύναμο έχει διπλή υπόσταση: α) την καταβολή ενός τέλους και β) στοχευμένες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση της Δημοτικής Ενότητας ή του Δήμου, όπου κατασκευάζεται μια οικοδομή με κίνητρα και προσαυξήσεις. Τα μέτρα αυτά εξειδικεύονται σε Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ). Συμπερασματικά, για να μπορεί να γίνει χρήση των κινήτρων και των προσαυξήσεων του ΝΟΚ, θα πρέπει να πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και να έχει εγκριθεί το ΕΣΠΙΑΠ. Η διατήρηση της ισχύος των αδειών αυτών συνδέεται άρρηκτα με την ενίσχυση της χρηματοδοτικής πίστης του Ελληνικού Δημοσίου, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας μας που απορρέουν από τις συμβατικές δεσμεύσεις έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διατήρηση της διεθνούς επενδυτικής εμπιστοσύνης.
9. Τι είναι το Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλης (ΕΣΠΙΑΠ);
Το ΕΣΠΙΑΠ είναι μια ειδική μελέτη που εισάγει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μέσω του ΕΣΠΙΑΠ εξειδικεύονται τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, δηλαδή οι στοχευμένες παρεμβάσεις που θα γίνουν σε επίπεδο Δήμου ή Δημοτικής Ενότητας, όπου έχουν δοθεί κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ. Η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ παρέχει νομική θωράκιση και δυνατότητα χρήσης των κινήτρων, χωρίς αλλαγές στην οικοδομική άδεια, για τις περιπτώσεις στις οποίες προβλέπεται. Είναι βασικό εργαλείο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά και την άμεση επανέναρξη της οικοδομικής δραστηριότητας.
Μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, περιγραφή της περιοχής και των υφιστάμενων αδειών, ανάλυση νομικών ζητημάτων και ακυρωμένων αδειών, περιβαλλοντική αξιολόγηση και επιπτώσεις, προτάσεις για διαχείριση και αναπροσαρμογή σχεδίων, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και οικονομική ανάλυση, παρακολούθηση – αξιολόγηση – συστάσεις – τεκμηρίωση.
Με Προεδρικό Διάταγμα θα δίνεται η δυνατότητα να εξειδικευτούν τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, να καθοριστεί η διαδικασία έγκρισης του ΕΣΠΙΑΠ, καθώς και το ύψος και η διαδικασία του τέλους.
10. Ποια μπορεί να είναι τα περιβαλλοντικά ισοδύναμα που προτείνει ένα ΕΣΠΙΑΠ;
- Δημιουργία χώρων πρασίνου και κοινόχρηστων χώρων
- Αναπλάσεις περιοχών με έντονη δόμηση
- Αστικές υποδομές ή αναβαθμίσεις (πεζοδρομήσεις, φωτισμός, υλικό αστικής επίπλωσης κ.ά.)
- Η κατά προτεραιότητα κατεδάφιση αυθαίρετων ή και επικίνδυνων (ετοιμόρροπων) κτισμάτων
- Η χρηματοδότηση απόκτησης διατηρητέων κτιρίων και μνημείων από τον οικείο Δήμο, καθώς και η αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων και μνημείων
- Περιβαλλοντικές δράσεις, όπως ο καθαρισμός και η οριοθέτηση ρεμάτων και έργα διευθέτησης.
11. Τι προβλέπεται για όσους είχαν μεν εκκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τότε, αλλά αντιμετωπίζουν αιτήσεις ακύρωσης ή οι άδειες έχουν ήδη ακυρωθεί;
Και στην περίπτωση αυτή, εφαρμόζεται το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και οι άδειες διατηρούνται σε ισχύ. Αυτό προβλέπεται, προκειμένου να αποτραπεί το φαινόμενο των εγκαταλελειμμένων ημιτελών κτισμάτων, που υποβαθμίζει το περιβάλλον και έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και ασφάλεια.
Ειδικότερα, αν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός της οικοδομής, η κατασκευαστική διαδικασία συνεχίζεται άμεσα, με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις, εφόσον πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ.
Εάν δεν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, επιλαμβάνονται το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να εξετάσουν με τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά και νομικά κριτήρια την αναγκαιότητα ή μη της συνέχισης υλοποίησης της οικοδομικής άδειας με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις ΝΟΚ. Κατόπιν εξασφάλισης των προαναφερόμενων εγκρίσεων, μπορεί να συνεχίσει η κατασκευή με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις του ΝΟΚ, εφόσον καταβληθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του ΕΣΠΙΑΠ.
12. Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες αδειών που εξαιρούνται από το περιβαλλοντικό ισοδύναμο;
Ναι, οι άδειες που εντάσσονται σε ειδικά χωρικά σχέδια αναπτυξιακού χαρακτήρα εξαιρούνται του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, επειδή έχει προηγηθεί ειδική επιστημονική τεκμηρίωση. Το ίδιο ισχύει και για τα διατηρητέα κτίρια και μνημεία, με στόχο την προστασία και ανάδειξή τους και την ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία συμβάλλει στην αναβάθμιση του πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Οριοθέτηση οικισμών: «Καμία αλλαγή στο καθεστώς δόμησης», βεβαιώνει ο γγ του Χωρικού Σχεδιασμού
Για το Προεδρικό Διάταγμα του ΥΠΕΝ που καθορίζει τα όρια και τη δόμηση για 10.000 οικισμούς, είχε μιλήσει ο γενικός γραμματέας του Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιος Μπακογιάννης στο «ΕΡΤNews», ξεκαθαρίζοντας, ότι δεν αλλάζει τίποτα από χθες μέχρι σήμερα στο καθεστώς δόμησης των οικισμών της χώρας.
«Η πολεοδομική νομοθεσία και ο πολεοδομικός σχεδιασμός είναι ένα πολύ σύνθετο αντικείμενο και κατανοώ προφανώς την δυσκολία που υπάρχει να γίνει αντιληπτό από τους απλούς πολίτες, ακόμα και από τους μηχανικούς που δεν είναι εξειδικευμένοι στα πολεοδομικά ζητήματα. Εξού και πάρα πολλές φορές υπάρχει μία διάχυση πληροφοριών που δεν ανταποκρίνεται στα πραγματικά δεδομένα», τόνισε.
Τοπικά πολεοδομικά σχέδια για να επιλυθούν ζητήματα και παθογένειες
«Αποφασίσαμε ως κυβέρνηση να κάνουμε στη χώρα τοπικά πολεοδομικά σχέδια, έτσι ώστε να επιλύσουμε μια σειρά από ζητήματα και παθογένειες της χώρας, που είναι οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης, ζητήματα που έχουν να κάνουν με την περιβαλλοντική προστασία, την εκτός σχεδίου δόμηση και την οριοθέτηση των οικισμών. Γιατί την οριοθέτηση των οικισμών; Γιατί ουσιαστικά, με βάση τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας τα όρια έχουν κριθεί ανυπόστατα. Είπαμε λοιπόν, για να υπάρχει μια ασφάλεια δικαίου στον πολεοδομικό σχεδιασμό, να καταθέσουμε ένα προεδρικό διάταγμα με προδιαγραφές. Αρα αυτό το Προεδρικό διάταγμα καθορίζει τις προδιαγραφές με τις οποίες θα οριοθετηθούν οι οικισμοί από τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια. Αυτές οι προδιαγραφές δεν είναι άμεσα εφαρμοστέες. Δεν ξυπνήσαμε δηλαδή μία μέρα και άλλαξε το καθεστώς που ισχύει στη δόμηση στους οικισμούς. Αυτό το Προεδρικό Διάταγμα δίνει στο υπουργείο και στους μελετητές που έχει επιλέξει τον τρόπο και τη μεθοδολογία και τα επιστημονικά κριτήρια με τα οποία θα πάνε οι μελετητές σε κάθε οικισμό, θα καταγράψουν τα πραγματικά δεδομένα», τόνισε ο ΓΓ Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος.
Σημείωσε δε ότι 11.000 είναι περίπου οικισμοί που αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε ένα καθεστώς ανασφάλειας, η οποία ανασφάλεια έχει προκύψει λόγω της οριοθέτησης των νομαρχών.
Κληθείς να σχολιάσει δημοσίευμα, σύμφωνα με το οποίο με την αλλαγή της οριοθέτησης των οικισμών εντός σχεδίου ιδιοκτησίες μετατρέπονται σε ιδιοκτησίες εκτός σχεδίου απάντησε ότι δεν ισχύει και εξήγησε: «Σήμερα που βγήκε αυτό το δημοσίευμα, όσοι έχουν οικόπεδα εντός σχεδίου και πάνε στην πολεοδομία να ζητήσουν βεβαίωση όρων δόμησης, θα τους δώσει τη βεβαίωση όρων δόμησης που ισχύει για τους οικισμούς που έχουν από την οριοθέτηση του Νομάρχη μέχρι σήμερα αυτό που αναφέρει το δημοσίευμα. Ενδεχομένως γι αυτό σας εξήγησα στην αρχή ότι η πολεοδομική νομοθεσία είναι μία σύνθετη νομοθεσία και ο πολεοδομικός σχεδιασμός έχει πολλές ιδιαιτερότητες. Πολλές φορές ακόμα και οι ειδικοί μηχανικοί δυσκολεύονται να το κατανοήσουν. Είναι ότι οι προδιαγραφές που έχουμε τώρα με το Προεδρικό Διάταγμα θα μας δώσουν μια μεθοδολογία ανά κάθε οικισμό. Δεν έχει αλλάξει πάντως τίποτα από χθες μέχρι σήμερα στο καθεστώς δόμησης των οικισμών της χώρας».
«Εκτός από τους οικισμούς του Ρεθύμνου και του Πηλίου που έχουν ακυρωθεί τα όριά τους από το Συμβούλιο της Επικρατείας που εδώ και αρκετό καιρό, δηλαδή από το 2019, αυτοί οι οικισμοί δεν εκδίδουν οικοδομικές άδειες. Για όλους τους υπόλοιπους οικισμούς δεν έχει να κάνει αυτό το ΠΔ με την αλλαγή των όρων δόμησης που ισχύουν σήμερα. Σας εξηγώ για άλλη μια φορά ότι αυτό το ΠΔ είναι οι προδιαγραφές για το πώς θα σχεδιάσουμε και θα οριοθετήσουμε τους οικισμούς από εδώ και πέρα. Σήμερα ισχύουν οι όροι δόμησης που είχαμε από τους νομάρχες και θα συνεχίσουμε να τους έχουμε μέχρι να γίνουν τα προεδρικά διατάγματα των οικισμών με τις προδιαγραφές που θα εφαρμόσουμε με αυτό το Προεδρικό Διάταγμα», κατέληξε.
Διαβάστε ακόμα:
Αυτό είναι το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό
Το ΣτΕ «τινάζει στον αέρα» τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό – Κρίθηκε αντισυνταγματικός, τι αλλάζει
