Με την ένταση να έχει οξυνθεί επικίνδυνα, η κυβέρνηση του Κοσόβου αποφάσισε να αναβάλει έως την 1η Σεπτεμβρίου το σχέδιό της να απαιτήσει από τους Σέρβους που ζουν σε αυτό να έχουν πινακίδες κυκλοφορίας αυτοκινήτων, οι οποίες έχουν εκδοθεί από την Πρίστινα.

Το γεγονός μπορεί να φαίνεται… απλό, αλλά κρύβει… πολλά! Με την ένταση να κλιμακώνεται επικίνδυνα ανάμεσα στις δυο χώρες, ενώ καταλυτικό ρόλο για την αποκλιμάκωση διαδραμάτισαν οι ΗΠΑ. Την ίδια ώρα, που η Ρωσία καλεί την Πρίστινα να σεβαστεί τα δικαιώματα των Σέρβων…

Η Σερβία δεν δέχτηκε, άλλωστε, ποτέ την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου, σε αντίθεση με τους μουσουλμάνους της περιοχής (ειδικά στην Πρίστινα) και την Αλβανία…

Την ικανοποίησή του για την αποκλιμάκωση εξέφρασε ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ. «Αναμένω όλα τα οδοφράγματα να απομακρυνθούν αμέσως», έγραψε ο κ. Μπορέλ στοTwitter, προσθέτοντας ότι τα «ανοικτά ζητήματα» πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω του «διαλόγου που διευκολύνεται από την ΕΕ» και η έμφαση να δοθεί στην «συνολική εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Κοσόβου και της Σερβίας», κάτι απαραίτητο για «τις ενταξιακές τους πορείες».

Την Κυριακή (01/08) δύο οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με τη Σερβία αποκλείστηκαν από Σέρβους που έστησαν οδοφράγματα τοποθετώντας βαριά φορτηγά οχήματα κάθετα στον δρόμο.

Στον αποκλεισμό των δρόμων οι Σέρβοι προέβησαν μετά από πληροφορία ότι οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας του Kοσόβου κατευθύνονται προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία.

Η πληροφορία αυτή διαψεύστηκε από τον διοικητή του βορείου τομέα της αστυνομίας της πόλης Μιτρόβιτσα, Μπέσιμ Χότι. Στο βόρειο τμήμα της πόλης Μιτρόβιτσα, οι Σέρβοι διαδηλώνουν στην κεντρική πλατεία ταυτόχρονα στο νότιο τμήμα της πόλης, όπως αναφέρουν δημοσιογραφικές πληροφορίες, προετοιμάζουν συγκεντρώσεις και οι Αλβανοί.

Οι Σέρβοι «φώναξαν» και διαμαρτυρήθηκαν για την απόφαση της Πρίστινας να επιβάλει αντικατάσταση των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας με πινακίδες που θα εκδίδουν οι αρχές του Κοσόβου. Η Πρίστινα φέρεται να είχε αποφασίσει ότι από τα μεσάνυχτα της Δευτέρας (01/08) δεν θα αποδέχεται εξάλλου σερβικές αστυνομικές ταυτότητες για την είσοδο στο Κόσοβο.

Αργότερα, οι Σέρβοι στο βόρειο Κόσοβο άρχισαν να απομακρύνουν τα οδοφράγματα από τις κεντρικές οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία.

Όπως μετέδωσε η σερβική δημόσια τηλεόραση («RTS»), απομακρύνθηκαν τα βαριά φορτηγά που έκλειναν τους δρόμους και άρχισε να καθαρίζεται το οδόστρωμα από τα χαλίκια και τις πέτρες. Αναμένεται ότι νωρίς το απόγευμα θα έχει ολοκληρωθεί η απομάκρυνση των οδοφραγμάτων και θα ανοίξουν οι συνοριακές διαβάσεις Γιάρινιε αι Μπίρνιακ που είχαν αποκλειστεί.

Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς απηύθυνε έκκληση για ειρήνη στο Κοσσυφοπέδιο, ενώ την ίδια στιγμή ορκίστηκε να πολεμήσει μέχρι θανάτου αν οι Σέρβοι της περιοχής υποστούν διώξεις…

Σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου εξέφρασε την ανησυχία του για την κατάσταση και εκτίμησε ότι πρόθεση της Πρίστινας είναι να αναγκάσει τους Σέρβους να εγκαταλείψουν το Κόσοβο.

«Δεν θα υποκύψουμε! Αν τολμήσουν να προχωρήσουν σε διώξεις και σκοτωμούς Σέρβων, η Σερβία θα νικήσει. Μην διανοηθεί κάποιος να ξεκινήσει πογκρόμ κατά των Σέρβων όπως συνέβη στις 17 Μαρτίου του 2014 ή σε άλλες περιοχές τις πρώην Γιουγκοσλαβίας γιατί δεν θα τους περάσει», προειδοποίησε ο Βούτσιτς.

Ο πρόεδρος της Σερβίας απηύθυνε έκκληση στην διεθνή κοινότητα να παρέμβει για να διατηρηθεί η ειρήνη και η ηρεμία στο Κόσοβο ενώ κάλεσε τον πρωθυπουργό του Κοσόβου 'Αλμπιν Κούρτι να «εκλογικευτεί» και να μην προβεί σε ενέργειες που θα προκαλέσουν ένταση. Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς κάλεσε επίσης τους Σέρβους του Κοσόβου να διατηρήσουν την ηρεμία τους και να μην απαντούν σε προβοκάτσιες.

Στο βόρειο Κόσοβο μετά από αυτές τις εξελίξεις επικράτησε ηρεμία, και δεν πραγματοποιούνταν συγκεντρώσεις από την πλευρά των Σέρβων, ενώ και η παρουσία της αστυνομίας ήταν διακριτική.

Όπως τονίστηκε, η κυβέρνηση του Κοσόβου, μετά τις αντιδράσεις των Σέρβων, αποφάσισε την Κυριακή (31/07), το βράδυ να αναστείλει για ένα μήνα την εφαρμογή της απόφασης για αντικατάσταση των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας με κοσοβάρικες πινακίδες.

Στο βόρειο τμήμα της πόλης Μιτρόβιτσα, οι Σέρβοι διαδήλωσαν στην κεντρική πλατεία ταυτόχρονα στο νότιο τμήμα της πόλης, όπως ανέφεραν δημοσιογραφικές πληροφορίες, προετοίμαζαν συγκεντρώσεις και οι Αλβανοί.

Κατά μήκος του ποταμού Ίμπαρ που χωρίζει το βόρειο και το νότιο τμήμα της Μιτρόβιτσα είχαν αναπτυχθεί ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις και στρατιώτες της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης «KFOR».

Όπως αναφέρθηκε, καταλυτικό ρόλο για την αποκλιμάκωση της έντασης διαδραμάτισαν οι ΗΠΑ ζητώντας από την κυβέρνηση του Κοσόβου να αναβάλει την απόφαση για τις πινακίδες ώστε να αποφευχθούν σοβαρά επεισόδια. Παρεμβάσεις στην Πρίστινα έγιναν επίσης από την ΕΕ με το ίδιο αίτημα.

Οι ανησυχίες για μία «ανάφλεξη» στην περιοχή επιμένουν. Οι εξελίξεις στο Κόσοβο, αλλά και στη Βοσνία/Ερζεγοβίνη θεωρούνται, από πολλούς αναλυτές ενδεικτικές μιας ευρύτερης «αδιαθεσίας» στα Βαλκάνια, αλλά και των επιδιώξεων του Πούτιν.

Η Ρωσία κάλεσε την Πρίστινα να σεβαστεί τα δικαιώματα των Σέρβων

Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας κάλεσε την πολιτική ηγεσία του Κοσόβου να σταματήσει αυτές που αποκάλεσε «προβοκάτσιες» και έκρινε ότι η απόφαση για αντικατάσταση των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας και των σερβικών αστυνομικών δελτίων ταυτότητας εντάσσεται σε προσπάθεια «εκδίωξης» του σερβικού πληθυσμού από το Κόσοβο.

«Οι ηγέτες των Αλβανών του Κοσόβου γνωρίζουν ότι οι Σέρβοι δεν θα παραμείνουν αδιάφοροι όταν απειλούνται άμεσα οι ελευθερίες τους και σκόπιμα κλιμακώνουν την κατάσταση για να πυροδοτήσουν στρατιωτικό σενάριο. Φυσικά, στόχος των αιχμηρών επιθέσεων είναι και το Βελιγράδι, το οποίο η Δύση θέλει να εξουδετερώσει περαιτέρω χρησιμοποιώντας αλβανικά χέρια», αναφέρεται σε ανακοινωθέν του ρωσικού ΥΠΕΞ, μετέδωσε η σερβική δημόσια τηλεόραση (RTS).

Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι πίσω από τις κινήσεις της Πρίστινας βρίσκονται οι ΗΠΑ και η ΕΕ και τις καλεί να σεβαστούν τα δικαιώματα των Σέρβων στο βόρειο Κόσοβο.

In northern #Kosovo, people are blocking roads and building barricades, and air raid sirens have sounded in some cities.

We remind, the President of #Serbia said that the Kosovo authorities are preparing an attack on local Serbs at midnight on August 1. pic.twitter.com/oob7xmOc3u

— NEXTA (@nexta_tv) July 31, 2022

Διάψευση του υπουργείου Άμυνας της Σερβίας

Το υπουργείο Άμυνας της Σερβίας διάψευσε, πάντως, όλες τις πληροφορίες που διαδίδονται στο διαδίκτυο περί εισόδου του σερβικού στρατού στο Κόσοβο. «Εξαιτίας του μεγάλου όγκου παραπληροφόρησης που σκόπιμα διοχετεύει η Πρίστινα και των πληροφοριών που διαδίδονται μέσω ψεύτικων λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ορισμένους ιστότοπους, και στις οποίες αναφέρεται ότι υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ του σερβικού στρατού και της αποκαλούμενης αστυνομίας του Κοσόβου το υπουργείο Άμυνας ανακοινώνει: Προς το παρόν, ο σερβικός στρατός δεν έχει περάσει τη διοικητική γραμμή και δεν έχει εισέλθει με κανέναν τρόπο στο έδαφος του Κοσόβου», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Σημειώνεται ότι από νωρίς το απόγευμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε ιστότοπους από την Ουκρανία και τη Ρωσία διαδίδονταν ψευδείς πληροφορίες για ένοπλες συγκρούσεις του σερβικού στρατού με Αλβανούς στο βόρειο Κόσοβο όπου υπήρχαν και απώλειες.

Υπενθυμίζεται ότι ανάλογη κρίση για τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας είχε προκληθεί στο βόρειο Κόσοβο και τον Σεπτέμβριο του 2021 όταν οι Σέρβοι απέκλεισαν με οδοφράγματα τις διαβάσεις στα διοικητικά σύνορα με την Σερβία.

(πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)