«Θα κυβερνήσουμε για όλους τους Ιταλούς», υπογράμμισε η επικεφαλής της ιταλικής άκρας δεξιάς Τζόρτζια Μελόνι, η οποία θέλει να γίνει η επόμενη πρωθυπουργός μετά τη νίκη της παράταξής της στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν την Κυριακή (25/09) στην Ιταλία, προσπάθησε να καθησυχάσει τις ανησυχίες στη χώρα της και στο εξωτερικό.

Μετά τη Σουηδία, η άκρα δεξιά σημειώνει νέα νίκη στην Ευρώπη, καθώς στην Ιταλία —για πρώτη φορά μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου— μεταφασιστικό κόμμα βρίσκεται προ των πυλών της εξουσίας.

Ο συνασπισμός των κομμάτων Μελόνι, Σαλβίνι, Μπερλουσκόνι, συγκεντρώνει περί το 43% των ψήφων και αναμένεται να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, τόσο στη Βουλή, όσο και στη Γερουσία.

Παραμένοντας στην αντιπολίτευση, απέναντι σε όλες τις κυβερνήσεις που διαδέχθηκαν η μια την άλλη μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2018, το κόμμα Αδέλφια της Ιταλίας (Fratelli d'Italia, FdI) επιβλήθηκε ως η βασική εναλλακτική και είδε το ποσοστό του να απογειώνεται από το 4,3% πριν από τέσσερα χρόνια σχεδόν στο ένα τέταρτο των ψήφων σήμερα (περί το 26%), ή, με άλλα λόγια, μετατρέπεται στο πρώτο κόμμα του κοινοβουλίου της χερσονήσου.

«Οι Ιταλοί έστειλαν καθαρό μήνυμα υπέρ μιας κυβέρνησης της δεξιάς υπό την ηγεσία των Αδελφιών της Ιταλίας», είπε η κυρία Μελόνι επιβεβαιώνοντας τη φιλοδοξία της να γίνει η επόμενη πρωθυπουργός.

«Θα κυβερνήσουμε για όλους» τους Ιταλούς, υποσχέθηκε. «Θα το κάνουμε με σκοπό να ενώσουμε τον λαό, να προαγάγουμε αυτά που τον ενώνουν μάλλον παρά αυτά που τον χωρίζουν», πρόσθεσε σε σύντομη τοποθέτησή της καλώντας για «ενότητα» και κατευνασμό, αναγνωρίζοντας πως η προεκλογική εκστρατεία ήταν «βίαιη και επιθετική». Διαβεβαίωσε πως «δεν θα προδώσουμε την εμπιστοσύνη σας».

Η συμμαχία που σχημάτισε με το άλλο κόμμα της ιταλικής ακροδεξιάς, τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, και με τη Φόρτσα Ιτάλια (FI), τη δεξιά παράταξη του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, συγκεντρώνει περί το 43% των ψήφων και αναμένεται να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, τόσο στη Βουλή, όσο και στη Γερουσία.

Η παράταξη που ίδρυσε στα τέλη του 2012 η Τζόρτζια Μελόνι με συνοδοιπόρους της διαφωνούντες του μπερλουσκονισμού ξεπέρασε το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) του Ενρίκο Λέτα, που δεν κατάφερε να φράξει τον δρόμο της άκρας δεξιάς και πέφτει κάτω από το φράγμα του 20% των ψήφων, με φόντο τη συγκριτικά χαμηλή συμμετοχή του εκλογικού σώματος στη διαδικασία (64,07%, από 73,86% το 2018).

Η αντιπρόεδρος του «PD» Ντέμπορα Σερατσιάνι αναγνώρισε τη «νίκη της δεξιάς υπό την Τζόρτζια Μελόνι», κάνοντας λόγο για «βραδιά θλίψης για τη χώρα».

#ElezioniPolitiche2022 #Meloni pic.twitter.com/ZVtLmYqPkI

— Giorgia Meloni ?? ن (@GiorgiaMeloni) September 26, 2022

Πολιτικός «σεισμός» στην Ευρώπη από την άνοδο της ακροδεξιάς

Ο πολιτικός «σεισμός» στην Ιταλία καταγράφεται δύο εβδομάδες έπειτα από εκείνον στη Σουηδία, όπου συντηρητική συμμαχία που συμπεριλαμβάνει τους Σουηδούς Δημοκράτες (SD), κόμμα που προέκυψε από το νεοναζιστικό κίνημα, σημείωσε εκλογική νίκη, έγινε η μεγαλύτερη δεξιά παράταξη στη σκανδιναβική χώρα. Το SD και το FdI ανήκουν στην ίδια πολιτική οικογένεια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάνοντας παρέμβαση που εκλήφθηκε στη Ρώμη (με δυσαρέσκεια) ως προειδοποίηση, υπενθύμισε προ ημερών πως η ΕΕ διαθέτει «εργαλεία» για να τιμωρεί κράτη που καταπατούν το κράτος δικαίου και τις κοινές αξίες.

«Οι Ιταλοί παρέδωσαν μάθημα ταπεινότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία, με τη φωνή της κυρίας φον ντερ Λάιεν, προσπάθησε να τους υπαγορεύσει τι θα ψήφιζαν», σχολίασε δηκτικά ο γάλλος ευρωβουλευτής Ζορντάν Μπαρντελά, του Εθνικού Συναγερμού (RN) της Μαρίν Λεπέν. «Καμιά απειλή οποιουδήποτε είδους δεν μπορεί να σταματήσει δημοκρατία», πρόσθεσε υποστηρίζοντας πως οι Ευρωπαίοι «παίρνουν τη μοίρα τους στα χέρια τους».

La quarta proiezione delle coalizioni per il Senato#ElezioniPolitiche2022
https://t.co/SKUat1Ggwx pic.twitter.com/UoGQn6rc5M

— RaiNews (@RaiNews) September 26, 2022

«Μαύρο πρόβατο» στις Βρυξέλλες, ο ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, όπως και ο πολωνός ομόλογός του Ματέους Μοραβιέτσκι, απηύθυνε τα «συγχαρητήριά του» στην κυρία Μελόνι.

Μέσω του πολιτικού συμβούλου του και βουλευτή Μπάλας Όρμπαν, πρόσθεσε: «Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, χρειαζόμαστε όσο ποτέ φίλους που έχουν κοινό όραμα και κοινή προσέγγιση για τις προκλήσεις στην Ευρώπη».

Η Τζόρτζια Μελόνι «έδειξε τον δρόμο» προς μια Ευρώπη «υπερήφανη», «ελεύθερη», αποτελούμενη από «κυρίαρχα κράτη», πανηγύρισε από την πλευρά του ο ηγέτης του ισπανικού ακροδεξιού κόμματος Vox, ο Σαντιάγο Αβασκάλ.

Gli italiani ci hanno affidato una responsabilità importante. Ora sarà nostro compito non deluderli e fare il massimo per restituire dignità e orgoglio alla Nazione. pic.twitter.com/JCMaZO8y2z

— Giorgia Meloni ?? ن (@GiorgiaMeloni) September 26, 2022

Ο «μεγάλος άγνωστος»

Τα Αδέλφια της Ιταλίας οφείλουν την επιτυχία τους στις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις των αντιπάλων τους, στον άνεμο της απόρριψης της πολιτικής τάξης που πνέει στη χερσόνησο και στο χάρισμα της επικεφαλής τους.

Η 45χρονη Ρωμαία, η οποία στα νιάτα της δήλωνε θαυμάστρια του Μπενίτο Μουσολίνι, κατάφερε να αποδαιμονοποιήσει την εικόνα της ιδίας και της παράταξής της καθώς και να κεφαλαιοποιήσει τους φόβους και την οργή εκατομμυρίων Ιταλών μπροστά στην έκρηξη των τιμών και της ανεργίας, την απειλή ύφεσης και τις ανεπάρκειες των δημόσιων υπηρεσιών.

Η επόμενη ιταλική κυβέρνηση θα κληθεί να αντιμετωπίσει την κρίση που προκαλεί ο αλματωδώς αυξανόμενος πληθωρισμός, την ώρα που η Ιταλία έχει δημόσιο χρέος που φθάνει το 150% του ΑΕΠ της.

Non tradiremo la vostra fiducia. Siamo #pronti a risollevare l’Italia

GRAZIE! ?? pic.twitter.com/DabIIuhORK

— Giorgia Meloni ?? ن (@GiorgiaMeloni) September 26, 2022

Στη χώρα όπου η κυβερνητική αστάθεια αποτελεί χρόνιο φαινόμενο, πολιτολόγοι ήδη δίνουν βραχύ προσδόκιμο ζωής στη συμμαχία που κέρδισε, γάμο συμφέροντος ανάμεσα σε τρεις ηγέτες με ανταγωνιστικές φιλοδοξίες.

Για την κυρία Μελόνι, «η πρόκληση θα είναι να μεταμορφώσει την εκλογική της επιτυχία στην ηγεσία μιας κυβέρνησης που μπορεί να έχει διάρκεια», αυτό «είναι ο μεγάλος άγνωστος» της νέας ιταλικής πολιτικής εξίσωσης, σύμφωνα με τον Λορέντζο Ντε Σίο, καθηγητή πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης.

Η κυρία Μελόνι, χωρίς καμία κυβερνητική εμπειρία πέρα από το εφήμερο πέρασμά της από το υπουργείο Νεολαίας (2008-2011), θα έχει γεμάτα τα χέρια στην προσπάθειά της να χειριστεί τους συμμάχους της, πολύ πιο πεπειραμένους από εκείνη. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι υπήρξε επανειλημμένα πρωθυπουργός, ο Ματέο Σαλβίνι υπουργός Εσωτερικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.

Στον φάκελο της Ουκρανίας, η ΕΕ και άλλοι σύμμαχοι της Ιταλίας, κράτους μέλος του NATO, θα βάλουν στο μικροσκόπιο την κατανομή των χαρτοφυλακίων μεταξύ των τριών κομμάτων. Καθώς μολονότι η κυρία Μελόνι δηλώνει πεισμένη υποστηρίκτρια της ατλαντικής συμμαχίας και τάσσεται υπέρ των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, ο κ. Σαλβίνι είναι κατά.

Trovo abbastanza surreale che certa stampa inventi di sana pianta miei virgolettati, pubblicando ricostruzioni del tutto arbitrarie.

Si mettano l’anima in pace: il centrodestra unito ha vinto le elezioni ed è pronto a governare. Basta mistificazioni. pic.twitter.com/KzkjfTQBh2

— Giorgia Meloni ?? ن (@GiorgiaMeloni) September 28, 2022

Ενρίκο Λέτα: «Θα κάνουμε σκληρή αντιπολίτευση - Η Ιταλία δεν θα εγκαταλείψει τις ευρωπαϊκές αρχές»

Ο γραμματέας του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος Ενρίκο Λέτα δήλωσε πριν από λίγο ότι «το κόμμα του θα κάνει σκληρή αντιπολίτευση στη βαθιά αυτή δεξιά και η Ιταλία δεν θα εγκαταλείψει τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες».

«Η χώρα μας θα παραμείνει πιστή στο σύνταγμά της και στην ευρωπαϊκή της ταυτότητα», τόνισε ο Λέτα προσθέτοντας πως η επόμενη κυβέρνηση αναμένεται ότι θα είναι η πιο δεξιά κυβέρνηση που γνώρισε ποτέ η χώρα του.

???Congratulations @GiorgiaMeloni, @matteosalvinimi, @berlusconi on the elections today! In these difficult times, we need more than ever friends who share a common vision and approach to Europe's challenges.

?????Long live the Hungarian-Italian friendship! pic.twitter.com/4PN2ZDEJoZ

— Balázs Orbán (@BalazsOrban_HU) September 25, 2022

Ο Ιταλός πρώην πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι το εκλογικό αποτέλεσμα δεν τον ικανοποεί και ότι δεν θα είναι υποψήφιος για την γραμματεία του κόμματός του την ερχόμενη άνοιξη.

«Πληρώσαμε το ότι παραμείναμε επί πολλά χρόνια στην κυβέρνηση, θα ξεκινήσει διάλογος με την κοινωνία και για την δημιουργία ευρύτατου προοδευτικού μετώπου», είπε ο Λέτα.

Ο γραμματέας των Δημοκρατικών επέρριψε την ευθύνη για την πτώση της κυβέρνησης Ντράγκι στο Κίνημα Πέντε Αστέρων του Τζουζέπε Κόντε.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, πέθανε σε ηλικία 91 ετών, σύμφωνα με όσα ρεπορτάζ των ρωσικών πρακτορείων ειδήσεων, τα οποία επικαλούνται αξιωματούχους του νοσοκομείου του.

Ο Γκορμπατσόφ έμεινε στην ιστορία ως ο άνθρωπος ο οποίος τερμάτισε τον Ψυχρό Πόλεμο, προσπάθησε να… ανοίξει τη ρωσική κοινωνία, αλλά απέτυχε να αποτρέψει την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.

O Γκορμπατσόφ, ο τελευταίος Σοβιετικός πρόεδρος, σύναψε συμφωνίες μείωσης των όπλων με τις Ηνωμένες Πολιτείες και συνεργάστηκε με δυτικές δυνάμεις για να αφαιρέσει το «Σιδηρούν Παραπέτασμα» που χώριζε την Ευρώπη από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και να επιφέρει την επανένωση της Γερμανίας, μεταδίδει το «Reuters».

Όταν οι διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας σάρωσαν τα έθνη του σοβιετικού μπλοκ της κομμουνιστικής Ανατολικής Ευρώπης το 1989, απέφυγε να χρησιμοποιήσει βία – σε αντίθεση με προηγούμενους ηγέτες του Κρεμλίνου που είχαν στείλει τανκς για να συντρίψουν τις εξεγέρσεις στην Ουγγαρία το 1956 και στην Τσεχοσλοβακία το 1968.

Όμως οι διαδηλώσεις δημιούργησαν και φιλοδοξίες για αυτονομία στις 15 δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίες διαλύθηκαν τα επόμενα δύο χρόνια με χαοτικό τρόπο. Ο Γκορμπατσόφ πάλεψε μάταια για να αποτρέψει αυτή την κατάρρευση.

Όταν έγινε γενικός γραμματέας του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος το 1985, σε ηλικία μόλις 54 ετών, είχε βάλει στόχο να αναζωογονήσει το σύστημα εισάγοντας περιορισμένες πολιτικές και οικονομικές ελευθερίες, αλλά οι μεταρρυθμίσεις αυτές ξέφυγαν από τον έλεγχο του.

Η πολιτική της «glasnost» – η ελευθερία του λόγου – επέτρεψε την προηγουμένως αδιανόητη κριτική του κόμματος και του κράτους, αλλά ταυτόχρονα ενθάρρυνε και τους εθνικιστές που άρχισαν να πιέζουν για ανεξαρτησία στις βαλτικές δημοκρατίες της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Εσθονίας και αλλού.

Πολλοί Ρώσοι δεν συγχώρεσαν ποτέ τον Γκορμπατσόφ για την αναταραχή που εξαπέλυσαν οι μεταρρυθμίσεις του, θεωρώντας την επακόλουθη βουτιά στο βιοτικό τους επίπεδο ένα πολύ υψηλό τίμημα που πλήρωσαν για τη δημοκρατία.

Αφού επισκέφθηκε τον Γκορμπατσόφ στο νοσοκομείο στις 30 Ιουνίου, ο φιλελεύθερος οικονομολόγος Ρουσλάν Γκρίνμπεργκ είπε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο των ενόπλων δυνάμεων Zvezda: «Μας έδωσε ελευθερία – αλλά δεν ξέρουμε τι να την κάνουμε».

Ποιος ήταν ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ

O Μιχαήλ Σεργκέγιεβιτς Γκορμπατσόφ γεννήθηκε στις 2 Μαρτίου 1931 στο χωριό Πριβόλνογιε της περιοχής Κρασνογκβαρντέισκ, στην περιφέρεια Σταυρούπολης (Σταβροπόλ), από αγροτική οικογένεια. Το 1946 άρχισε να εργάζεται ως οδηγός γεωργικών μηχανημάτων και την ίδια χρονιά έγινε μέλος της Κομσομόλ (της νεολαίας του ΚΚΣΕ).

Το 1952, φοιτητής στη Μόσχα, έγινε μέλος του ΚΚΣΕ και τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκε τη Ραΐσα Τιταρένκο (1932-1999), που σπούδαζε φιλοσοφία. Το ζευγάρι απέκτησε μία κόρη, την Ιρίνα Μιχαίλοβνα (γ. 1957). Το 1955 αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λομονόσοφ και το 1957 από το Ινστιτούτο Αγροτικής Οικονομίας της Σταυρούπολης με την ειδικότητα του γεωπόνου - οικονομολόγου.

Παράλληλα, ο Γκορμπατσόφ ανέπτυσσε έντονη κομματική δράση. Το 1955 έγινε πρώτος γραμματέας της Επιτροπής Πόλης της Κομσομόλ στη Σταυρούπολη, ύστερα δεύτερος και στη συνέχεια πρώτος γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής της Κομσομόλ. Τον Σεπτέμβριο του 1966 εκλέχθηκε πρώτος γραμματέας της Επιτροπής Πόλης του ΚΚΣΕ στη Σταυρούπολη, τον Αύγουστο του 1968 δεύτερος γραμματέας και τον Απρίλιο του 1970 εκλέχτηκε πρώτος γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής Σταυρούπολης του ΚΚΣΕ.

Από τότε η εξέλιξή του στην κομματική ιεραρχία ήταν ραγδαία. Το 1971 εκλέχθηκε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, το 1978 γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής και το 1979 αναπληρωματικό μέλος του Πολιτικού Γραφείου. Τον Οκτώβριο του 1980 έγινε τακτικό μέλος του Πολιτικού Γραφείου και τον Μάρτιο του 1985, μετά το θάνατο του Κονσταντίν Τσερνιένκο, εκλέχθηκε γενικός γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΣΕ, στις 11 Μαρτίου 1985. Έως την εκλογή του στο ύπατο αξίωμα του κόμματος, που σήμαινε και την ανάληψη της εξουσίας στην αχανή Σοβιετική Ένωση, ήταν το νεώτερο μέλος του Πολιτικού Γραφείου.

Στην ηγεσία του ΚΚΣΕ

Ο Γκορμπατσόφ, έχοντας διακριθεί για τις οργανωτικές του ικανότητες και τις ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες του, ήδη από τους πρώτους μήνες της εξουσίας του άρχισε την ευρεία αναδιοργάνωση του κρατικού και κομματικού μηχανισμού με σκοπό την αύξηση της αποδοτικότητάς του. Στο εσωτερικό εγκαινίασε την πολιτική της "περεστρόικα" (αναδόμηση ή ανασυγκρότηση) στον οικονομικό και δημοσιοοικονομικό τομέα, στη διοίκηση και στις κοινωνικές υπηρεσίες, με προέκταση στην ιδεολογική σφαίρα και διακήρυξε την αρχή της "γκλάσνοστ" (διαφάνεια) σε όλες τις δημόσιες λειτουργίες. Η πυρηνική καταστροφή του Τσερνομπίλ τον Απρίλιο του 1986 φανέρωσε στον έξω κόσμο τις χτυπητές αδυναμίες του κομμουνιστικού συστήματος της χώρας του και ήταν το έναυσμα για να επιταχύνει το μεταρρυθμιστικό του έργο.

Στην εξωτερική πολιτική, ο Γκορμπατσόφ ανέπτυξε έντονη δραστηριότητα για την αποκατάσταση καλών σχέσεων της Σοβιετικής Ένωσης προς όλες τις κατευθύνσεις, αρχίζοντας με τις σχέσεις ΕΣΣΔ - ΗΠΑ, για τη δημιουργία κλίματος διεθνούς ύφεσης, ειρήνης και συνεργασίας, με άμεσο στόχο, σε πρώτο στάδιο, τον περιορισμό του πυρηνικού οπλοστασίου των δύο υπερδυνάμεων. Έκανε σημαντικές παραχωρήσεις σε ζητήματα αιχμής (έλεγχος και εγγυήσεις, δείγματα καλής θέλησης με μονομερείς πρωτοβουλίες και μορατόριουμ) και τολμηρές προτάσεις και ανοίγματα, για την αποκατάσταση του πνεύματος εμπιστοσύνης.

Συναντήσεις κορυφής με Θάτσερ και Ρίγκαν

Ήδη από τις πρώτες επίσημες διπλωματικές αποστολές του, στον Καναδά (1983) και κυρίως στο Λονδίνο (Δεκέμβριος 1984), με την ιδιότητα του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ανώτατου Σοβιέτ, είχε κερδίσει διεθνώς τις πρώτες καλές εντυπώσεις, ως ένας νέου τύπου σοβιετικός πολιτικός, και την προσωπική εκτίμηση της βρετανίδας πρωθυπουργού Μάργκαρετ Θάτσερ, παρουσιάζοντας την εικόνα καλλιεργημένου και αξιόπιστου συνομιλητή και ικανότατου διπλωμάτη. Στις 19 Νοεμβρίου 1985, ως ηγέτης πλέον της ΕΣΣΔ, είχε την πρώτη συνάντηση κορυφής, στη Γενεύη, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν.

Τον Οκτώβριο του 1986 πραγματοποιήθηκε στο Ρέικιαβικ της Ισλανδίας η άτυπη συνάντηση κορυφής ΕΣΣΔ – ΗΠΑ, η οποία, μολονότι δεν κατέληξε σε κανένα άμεσο θετικό αποτέλεσμα, άνοιξε το δρόμο για τις επόμενες συναντήσεις σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, που οδήγησαν στην ιστορική συνάντηση και συμφωνία Ρέιγκαν - Γκορμπατσόφ στην Ουάσινγκτον (8 Δεκεμβρίου 1987) για την αμοιβαία απομάκρυνση και καταστροφή των εγκατεστημένων στην Ευρώπη αμερικανικών και σοβιετικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς. Τα επίσημα έγγραφα της συμφωνίας, επικυρωμένα από το Κογκρέσο και από το Ανώτατο Σοβιέτ, ανταλλάχθηκαν στη νέα, τέταρτη, συνάντηση Ρέιγκαν - Γκορμπατσόφ στη Μόσχα στις 2 Ιουνίου 1988.

Ακολούθησαν η συμφωνία της Γενεύης (14 Απριλίου 1988) για την αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν και τον Σεπτέμβριο η πρόταση Γκορμπατσόφ για την αμοιβαία κατάργηση των σοβιετικών και των αμερικανικών πυρηνικών βάσεων στο Κρασνογιάρσκ της Σιβηρίας και στο Βιετνάμ, από την πλευρά της ΕΣΣΔ, και στις Φιλιππίνες από την πλευρά των ΗΠΑ, με σκοπό την ύφεση στην Ασία και τον Ειρηνικό. Παράλληλα, ο Γκορμπατσόφ προώθησε τις προσπάθειές του για τον περιορισμό κατά 50% και τον έλεγχο των στρατηγικών όπλων, για τον έλεγχο των διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων και τον περιορισμό των πυρηνικών δοκιμών και για τη μείωση των συμβατικών εξοπλισμών και στρατευμάτων των δύο στρατιωτικών συνασπισμών στην Ευρώπη, δίνοντας επίσης δείγματα καλής θέλησης στο ζήτημα υπεράσπισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Στο μεταξύ, στις 28 Ιουνίου 1988, συνήλθε η 19η Πανενωσιακή Συνδιάσκεψη του ΚΚΣΕ, στην οποία η πολιτική Γκορμπατσόφ υποβλήθηκε σε μία πρώτη κρίσιμη, σε πανενωσιακό επίπεδο, δοκιμασία, από την οποία ο Γκορμπατσόφ εξήλθε νικητής, εξασφαλίζοντας την έγκριση της συνδιάσκεψης για όλες τις ενέργειες της ηγεσίας του. Την 1η Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς, ύστερα από την τακτική σύνοδο της Ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΣΕ (τέλη Σεπτεμβρίου), συνήλθε το Ανώτατο Σοβιέτ της ΕΣΣΔ, το οποίο εξέλεξε ομόφωνα τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ πρόεδρο του Προεδρείου του (του οποίου ήταν ήδη αντιπρόεδρος), αντί του Αντρέι Γκρομίκο. Έτσι, ο Γκορμπατσόφ, αναλαμβάνοντας και το ανώτατο αυτό κρατικό λειτούργημα της ΕΣΣΔ (αντίστοιχο προς εκείνο του Προέδρου της Δημοκρατίας), εδραίωσε αποφασιστικά τη θέση του στην κορυφή της κομματικής και κρατικής ιεραρχίας της χώρας.

Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ υπήρξε ο καταλυτικός παράγοντας σε μία σειρά γεγονότων στα τέλη του 1989 και του 1990 που αναδιαμόρφωσαν τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης και σηματοδότησαν την αρχή του τέλους του Ψυχρού Πολέμου. Καθ 'όλη τη διάρκεια του 1989 εκμεταλλεύτηκε κάθε ευκαιρία για να εκφράσει την υποστήριξή του προς τους ρεφορμιστές κομμουνιστές στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, και, όταν τα κομμουνιστικά καθεστώτα σ’ αυτές τις χώρες κατέρρευσαν σαν ντόμινο στα τέλη του έτους, ο Γκορμπατσόφ αποδέχθηκε την πτώση τους.

Όταν οι δημοκρατικά εκλεγμένες, μη κομμουνιστικές κυβερνήσεις, ήρθαν στην εξουσία στην Ανατολική Γερμανία, την Πολωνία, την Ουγγαρία και την Τσεχοσλοβακία, ο Γκορμπατσόφ συμφώνησε στη σταδιακή απόσυρση των σοβιετικών στρατευμάτων από αυτές τις χώρες. Μέχρι το καλοκαίρι του 1990 είχε συμφωνήσει για την επανένωση της Ανατολικής με τη Δυτική Γερμανία και μάλιστα συμφώνησε στην ένταξη της ενωμένης Γερμανίας στο ΝΑΤΟ, τον μακροχρόνιο εχθρό της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1990 ο Γκορμπατσόφ τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης για τα εντυπωσιακά του επιτεύγματα στις διεθνείς σχέσεις.

Η πολιτική αποκαθήλωσή του και η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης

Ο σταδιακός εκδημοκρατισμός και η αποκέντρωση του πολιτικού συστήματος της χώρας οδήγησαν σε αναταραχές σε πολλές από τις συνιστώσες Δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης (π.χ. Αζερμπαϊτζάν, Γεωργία και Ουζμπεκιστάν) και σε προσπάθειες για την επίτευξη ανεξαρτησίας από άλλες (π.χ. Λιθουανία). Σε απάντηση, ο Γκορμπατσόφ χρησιμοποίησε το στρατό για να καταστείλει τις αιματηρές διεθνικές διαμάχες σε αρκετές από τις Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας το 1989 - 1990, ενώ επινοήθηκαν συνταγματικοί μηχανισμοί που θα μπορούσαν να προβλέψουν τη νόμιμη αποχώρηση μιας Δημοκρατίας από την ΕΣΣΔ.

Με το ΚΚΣΕ να χάνει σταθερά το κύρος του, ο Γκορμπατσόφ επιτάχυνε τη μεταφορά εξουσιών από το κόμμα σε εκλεγμένους κυβερνητικούς θεσμούς. Τον Μάρτιο του 1990, το Συνέδριο των Αντιπροσώπων του Λαού τον εξέλεξε στη νεοσύστατη θέση του Προέδρου της ΕΣΣΔ, με εκτεταμένες εκτελεστικές εξουσίες. Ταυτόχρονα κατάργησε το συνταγματικά καθορισμένο μονοπώλιο της πολιτικής εξουσίας του ΚΚΣΕ και άνοιξε το δρόμο για τη νομιμοποίηση άλλων πολιτικών κομμάτων.

Ο Γκορμπατσόφ παρότι πέτυχε να διαλύσει τις ολοκληρωτικές δομές του σοβιετικού κράτους και να οδηγήσει τη χώρα του σε πορεία προς μία πραγματική αντιπροσωπευτική δημοκρατία, εν τούτοις αποδείχθηκε λιγότερο πρόθυμος να απελευθερώσει τη σοβιετική οικονομία από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του κράτους και αντιστάθηκε σε οποιαδήποτε αποφασιστική μετατόπιση προς την οικονομία της ελεύθερης αγοράς. Επιδίωξε μάταια ένα συμβιβασμό μεταξύ αυτών των δύο διαμετρικά αντίθετων εναλλακτικών λύσεων κι έτσι η κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία συνέχισε να καταρρέει.

Ο Γκορμπατσόφ μπορεί να παρέμενε ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος του προβληματικού Κομμουνιστικού Κόμματος, αλλά η αναποτελεσματικότητα της διακυβέρνησής του ήταν πλέον εμφανής. Αντιμέτωπος με την κατάρρευση της οικονομίας, την αυξανόμενη απογοήτευση των πολιτών και τη συνεχιζόμενη μετατόπιση της εξουσίας στις Δημοκρατίες, αναγκάστηκε να συμμαχήσει με τους συντηρητικούς του κόμματος και τους μηχανισμούς ασφαλείας του κράτους στα τέλη του 1990.

Οι σκληροπυρηνικοί κομμουνιστές αποδείχθηκαν, όμως, αναξιόπιστοι σύμμαχοι. Ο Γκορμπατσόφ και η οικογένειά του κρατήθηκαν σε κατ’ οίκον περιορισμό από τις 19 έως τις 21 Αυγούστου 1991, κατά τη διάρκεια ενός σύντομου πραξικοπήματος, που ενορχηστρώθηκε από τους σκληροπυρηνικούς του κόμματος. Το πραξικόπημα κατέρρευσε από τη σκληρή αντίσταση του Προέδρου της Ρωσίας Μπόρις Γέλτσιν και άλλων μεταρρυθμιστών που είχαν αναδειχθεί μέσα από την «γκλάσνοστ» και την «περεστρόικα».

Ο Γκορμπατσόφ ανέλαβε και πάλι τα καθήκοντά του ως πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά η θέση του είχε πλέον αποδυναμωθεί. Συμμαχώντας με τον Γέλτσιν, εγκατέλειψε το Κομμουνιστικό Κόμμα, διέλυσε την Κεντρική Επιτροπή του και υποστήριξε μέτρα για την απαγκίστρωση της KGB και των ενόπλων δυνάμεων από τον έλεγχο του ΚΚΣΕ. Επίσης, μετέφερε θεμελιώδεις εξουσίες στις Δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης.

Τα γεγονότα όμως τον είχαν ξεπεράσει και η ρωσική κυβέρνηση υπό τον Μπόρις Γέλτσιν ανέλαβε την εξουσία από την καταρρέουσα Σοβιετική Ένωση και συμφώνησε με τις άλλες Δημοκρατίες να δημιουργήσουν μία νέα χαλαρή ένωση κρατών, την Κοινοπολιτεία των Ανεξάρτητων Κρατών. Στις 25 Δεκεμβρίου 1991, ο Γκορμπατσόφ παραιτήθηκε από την προεδρία της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία έπαψε να υπάρχει την ίδια μέρα.

Η δράση του στη Ρωσική Ομοσπονδία

Το 1996 ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ διεκδίκησε ως ανεξάρτητος την Προεδρία της Ρωσίας, αλλά συγκέντρωσε το πενιχρό 0,5% των ψήφων. Ωστόσο, παρέμεινε ενεργός στη δημόσια ζωή, ως ομιλητής και ως μέλος διαφόρων παγκόσμιων και ρωσικών δεξαμενών σκέψης. Το 2003 κέρδισε Γκράμι μαζί με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, για τη συμμετοχή τους σ’ ένα δίσκο για παιδιά.

Το 2006 συνεργάστηκε με τον ρώσο ολιγάρχη και πολιτικό Αλεξάντρ Λέμπεντεφ στην εξαγορά της εφημερίδας «Νόβαγια Γκαζέτα», που αντιπολιτεύεται το Κρεμλίνο. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2008, ανακοινώθηκε ότι ο Γκορμπατσόφ και ο Λέμπεντεφ θα ίδρυαν ένα νέο πολιτικό κόμμα, το οποίο τελικά έμεινε στα χαρτιά. Αν και ο Γκορμπατσόφ είναι ενίοτε επικριτικός για τον ρώσο ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν, υποστήριξε την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία το 2014.

Οι σημαντικότερες ημερομηνίες της περιόδου του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης

Ακολουθούν οι σημαντικότερες ημερομηνίες του περάσματος από την εξουσία του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Από την άνοδό του στο αξίωμα του Γενικού Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος το 1985 ως την παραίτησή του το 1991.

1985

11η Μαρτίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, στα 54 του χρόνια, εκλέγεται επικεφαλής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης.

15η Οκτωβρίου: Παρουσιάζει το σχέδιό του για την αναδιάρθρωση της οικονομικού και πολιτικού συστήματος της ΕΣΣΔ, την περεστρόικα, πρόταση του Λεονίντ Μπρέζνιεφ το 1979.

1986

26η Απριλίου: Έκρηξη στον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό του Τσερνόμπιλ (Ουκρανία). Η τραγωδία αποκρύπτεται από την κυβέρνηση για αρκετές ημέρες, κάτι που συμβάλει στη μόλυνση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων από τη ραδιενέργεια.

23η Δεκεμβρίου: Επιστρέφει στη Μόσχα ο αντιφρονών νομπελίστας ειρήνης Αντρέι Ζαχάροφ έπειτα από επτά χρόνια εξαναγκαστικής εξορίας στο Γκόρκι (Νίζνι Νόβγκοροντ).

1987

8η Δεκεμβρίου: Υπογραφή της συνθήκης INF για την εξάλειψη των βαλλιστικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς στην Ουάσινγκτον, κατά τη διάρκεια της τρίτης συνόδου κορυφής του Ρόναλντ Ρέιγκαν και του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.

1988

7η Δεκεμβρίου: Στη Νέα Υόρκη, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ανακοινώνει στον ΟΗΕ ότι η ΕΣΣΔ θα μειώσει μονομερώς κατά 500.000 άνδρες τις δυνάμεις της στην ανατολική Ευρώπη και στο ευρωπαϊκό τμήμα της ΕΣΣΔ.

1989

15η Φεβρουαρίου: Ολοκληρώνεται η αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, έπειτα από δέκα χρόνια πολέμου.

16η Μαΐου: Σύνοδος κορυφής στο Πεκίνο του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ με τον κινέζο πρόεδρο Ντενγκ Σιαοπίνγκ, επισφράγιση της εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων έπειτα από 30 χρόνια.

12η-15η Ιουνίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, έπειτα από τη θριαμβευτική υποδοχή του στη Βόννη (ΓΛΔ), δηλώνει πως το Τείχος θα πέσει όταν «εξαφανιστούν οι συνθήκες που το γέννησαν».

7η Οκτωβρίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, στο ανατολικό Βερολίνο, λέει ενώπιον του ανατολικογερμανού ηγέτη Έρικ Χόνεκερ πως «όποιος καθυστερεί τιμωρείται από τη ζωή».

9η Νοεμβρίου: Το Τείχος πέφτει.

1η Δεκεμβρίου: Ιστορική συνάντηση με τον πάπα Ιωάννη Παύλο Β’.

1990

11η Μαρτίου: Η Λιθουανία ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από την ΕΣΣΔ. Την 13η Ιανουαρίου 1991, σοβιετικά άρματα μπαίνουν στο Βίλνιους (14 νεκροί και 700 τραυματίες).

15η Μαρτίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ εκλέγεται για πέντε χρόνια πρόεδρος της ΕΣΣΔ, θέση που μόλις δημιουργείται.

16η Ιουλίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και ο δυτικογερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Κολ συμφωνούν για μια Γερμανία ενωμένη, κυρίαρχη και ελεύθερη να ενταχθεί στο NATO.

15η Οκτωβρίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ βραβεύεται με Νόμπελ ειρήνης.

1991

12η Ιουνίου: Ο Μπόρις Γέλτσιν εκλέγεται πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

31η Ιουλίου: Υπογράφεται στη Μόσχα η συνθήκη START, η πρώτη συμφωνία για τη μείωση των στρατηγικών πυρηνικών οπλοστασίων των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ.

19η/21η Αυγούστου: Αποτυχημένο πραξικόπημα συντηρητικών εναντίον του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο οποίος βρίσκεται στην Κριμαία. Η απόπειρα αυτή οδηγεί στη διάλυση του κομμουνιστικού κόμματος και επιταχύνει την αποσύνθεση της ΕΣΣΔ.

8η Δεκεμβρίου: Στο Μινσκ, οι πρόεδροι της Ρωσίας, της Λευκορωσίας και της Ουκρανίας διαπιστώνουν πως η Σοβιετική Ένωση "δεν υπάρχει πλέον".

25η Δεκεμβρίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ανακοινώνει πως παραιτείται από το αξίωμα του προέδρου της ΕΣΣΔ.

Μιχαήλ Γκορμπατσόφ: Ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης με τα δικά του λόγια

Ακολουθούν ορισμένες από τις πιο αξιοσημείωτες δηλώσεις του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.

«Μια μέρα πιαστήκαμε από το χέρι και πήγαμε να περπατήσουμε το απόγευμα. Και συνεχίσαμε να περπατάμε έτσι όλη μας τη ζωή». Για τη σύζυγό του Ραΐσα, συνέντευξή του στο αμερικανικό περιοδικό Vogue, 2013.

«Αυτό είναι άλλο ένα χτύπημα της καμπάνας, μια νέα τρομερή προειδοποίηση ότι στην πυρηνική εποχή χρειάζεται νέα πολιτική σκέψη και απαιτούνται νέες πολιτικές». Πρώτη δημόσιες δηλώσεις για το δυστύχημα στον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό στο Τσερνόμπιλ (Ουκρανία), 14η Μαΐου 1986, στη σοβιετική τηλεόραση.

«Κάποια στιγμή, η χώρα άρχισε να χάνει την ορμή της, οι δυσκολίες και τα ανεπίλυτα προβλήματα άρχισαν να συσσωρεύονται, εμφανίστηκαν στοιχεία βαλτώματος και άλλα φαινόμενα ξένα στον σοσιαλισμό. Κι αυτό έπληξε σκληρά την οικονομική, την κοινωνική, την πολιτισμική και την πνευματική ζωή».

«Ανάγκη για αλλαγή υπήρχε για πολύ καιρό, στην οικονομία και σε άλλα πεδία, αλλά δεν εφαρμόστηκε στην πολιτική και πρακτική δουλειά του κόμματος και του κράτους». Ομιλία στην Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, Ιανουάριος 1987.

«Για τους πάντες, και πάνω απ’ όλα για τις δυο μεγάλες δυνάμεις μας, η συμφωνία το κείμενο της οποίας είναι πάνω στο τραπέζι προσφέρει, επιτέλους, τη μεγάλη ευκαιρία να πάρουμε τον δρόμο που οδηγεί μακριά από την απειλή της καταστροφής. Είναι καθήκον μας να αξιοποιήσουμε πλήρως αυτή την ευκαιρία και να προχωρήσουμε μαζί προς έναν κόσμο απαλλαγμένο από τα πυρηνικά όπλα, που θα είναι καλύτερος για τα παιδιά και για τα εγγόνια μας και τα δικά τους παιδιά και τα δικά τους εγγόνια (...) προς την υπόσχεση της πλήρωσης και της πιο ευτυχισμένης ζωής, χωρίς φόβο, και χωρίς την παράλογη κατασπατάληση πόρων για όπλα καταστροφής». Στην τελετή υπογραφής της INF (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty) με τον αμερικανό πρόεδρο Ρόναλντ Ρέιγκαν, 8η Δεκεμβρίου 1987, στην Ουάσινγκτον.

«Είχαμε μισό εκατομμύριο άνδρες εκεί, οπλισμένους μέχρι τα δόντια. Τη μεγαλύτερη συγκέντρωση όπλων, καλά εκπαιδευμένων στρατιωτών, αρμάτων μάχης, πυρηνικών όπλων. Αν δίναμε τέτοια διαταγή, θα ήταν λάθος, θα οδηγούσε σε καταστροφή, θα μπορούσαμε να καταλήξουμε στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο». Για την απόφασή του να μη διατάξει τον σοβιετικό στρατό να εμποδίσει την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, συνέντευξη στο καναδικό τηλεοπτικό δίκτυο «CBC», 2009.

«Πρώτα απ’ όλα, είμαι βαθιά συγκινημένος, ως άνθρωπος, για την απόφαση αυτή, δεν θα το κρύψω. Αλλά αποδέχομαι το βραβείο όχι προσωπικά, αλλά ως αναγνώριση της μεγάλης αξίας και της τεράστιας σημασίας της σημαντικής αποστολής που ονομάζουμε περεστρόικα για τη μοίρα όλου του κόσμου». Δηλώσεις σε ξένους δημοσιογράφους αφού του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ ειρήνης, 15η Οκτωβρίου 1990.

«Η μοίρα το θέλησε πως όταν έγινα αρχηγός του κράτους, ήταν ήδη πασιφανές πως κάτι πήγαινε στραβά σε αυτή τη χώρα. Είχαμε αφθονία στα πάντα: γη, πετρέλαιο, αέριο και άλλους φυσικούς πόρους, κι ο θεός μας προίκισε με ευφυΐα και ταλέντο — και παρ’ όλ’ αυτά ζούσαμε πολύ χειρότερα από τον κόσμο σε άλλες βιομηχανικές χώρες και το χάσμα διαρκώς μεγάλωνε.

Ο λόγος ήταν προφανής ήδη για καιρό: η κοινωνία μας ήταν πιασμένη στην αρπάγη του γραφειοκρατικού συστήματος. Καταδικασμένη να υπηρετεί την ιδεολογία και να κουβαλάει το βαρύ φορτίο της κούρσας των εξοπλισμών, πιεζόταν αφόρητα. Όλες οι προσπάθειες να εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις με μισή καρδιά, κι έγιναν πολλές, απέτυχαν η μια μετά την άλλη. Η χώρα έχανε κάθε ελπίδα. Δεν μπορούσαμε να συνεχίσουμε να ζούμε έτσι. Έπρεπε να αλλάξουμε τα πάντα ριζικά. Για αυτόν τον λόγο, ποτέ δεν μετάνιωσα που δεν χρησιμοποίησα τη θέση μου του Γενικού Γραμματέα απλά για να "βασιλέψω" για μερικά χρόνια.

Εγκαταλείπω το αξίωμά μου με ανησυχία – αλλά και με ελπίδα, με πίστη σε εσάς, στη σοφία σας και στην πνευματική σας δύναμη. Είμαστε οι κληρονόμοι ενός σπουδαίου πολιτισμού, και η αναζωογόνηση και η μεταμόρφωση μας για να αποκτήσουμε σύγχρονη και αξιοπρεπή ζωή εξαρτάται από όλους και τον καθένα μας». Τελευταία ομιλία με την ιδιότητα του ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, 25η Δεκεμβρίου 1991.

«Όσον αφορά στη στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία που άρχισε την 24η Φεβρουαρίου, υπογραμμίζουμε την ανάγκη να σταματήσουν το ταχύτερο οι εχθροπραξίες και να αρχίσουν άμεσα ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Δεν υπάρχει τίποτε πολυτιμότερο στον κόσμο από τις ανθρώπινες ζωές». Ανακοίνωση του Ιδρύματος Γκορμπατσόφ, 26η Φεβρουαρίου 2022.

Τα «βαθιά του συλλυπητήρια» εκφράζει ο Πούτιν

Ο πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντίμιρ Πούτιν εκφράζει τα «βαθιά συλλυπητήριά» του για τον θάνατο του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης (1985-1991), δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.

«Ο Βλαντίμιρ Πούτιν εκφράζει τα βαθιά του συλλυπητήρια μετά τον θάνατο του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, πρόκειται να στείλει το πρωί συλλυπητήριο τηλεγράφημα στην οικογένεια και στους οικείους», του πρώην ηγέτη της ΕΣΣΔ, ανέφερε ο Ντμίτρι Πεσκόφ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων «TASS».

Ο Μπάιντεν εξαίρει έναν «σπάνιο ηγέτη» που παρέδωσε «έναν ασφαλέστερο κόσμο»

Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν απέτισε φόρο τιμής στον τελευταίο ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, χαρακτηρίζοντας τον «σπάνιο ηγέτη».

«Ως ηγέτης της ΕΣΣΔ, συνεργάστηκε με τον (αμερικανό τότε) πρόεδρο (Ρόναλντ) Ρέιγκαν για να μειωθούν τα πυρηνικά οπλοστάσια των δύο χωρών μας, προς μεγάλη ανακούφιση των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που προσεύχονταν να τερματιστεί η κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών. Έπειτα από δεκαετίες βάρβαρης πολιτικής καταστολής, υιοθέτησε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις», ανέφερε ο κ. Μπάιντεν στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του.

«Επρόκειτο για ενέργειες ενός «σπάνιου ηγέτη», που είχε «τη φαντασία να δει ότι ένα άλλο μέλλον ήταν εφικτό και το θάρρος να διακινδυνεύσει όλη του την καριέρα για να το επιτύχει. Το αποτέλεσμα ήταν ένας ασφαλέστερος κόσμος και μεγαλύτερη ελευθερία για εκατομμύρια ανθρώπους», πρόσθεσε.

Το Ίδρυμα Ρέιγκαν από την πλευρά του ανέφερε μέσω Twitter πως «θρηνεί την απώλεια» του ηγέτη που «ήταν κάποτε πολιτικός αντίπαλος του Ρόναλντ Ρέιγκαν και κατέληξε να γίνει φίλος του».

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Άνοιξε τον δρόμο για μια ελεύθερη Ευρώπη

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν απέτισε φόρο τιμής στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, εξαίροντας έναν πολιτικό «άξιο εμπιστοσύνης και σεβασμού».

Ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης (1985-1991) «διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο για να τερματιστεί ο ψυχρός πόλεμος και να πέσει το σιδηρούν παραπέτασμα. Άνοιξε τον δρόμο για μια ελεύθερη Ευρώπη. Είναι μια κληρονομιά που δεν θα ξεχάσουμε. Αναπαύσου εν ειρήνη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ», ανέφερε η επικεφαλής της Κομισιόν, πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, μέσω Twitter.

Μπόρις Τζόνσον: Πάντα θαύμαζα το θάρρος και την ακεραιότητά του

Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον εξήρε «το θάρρος και την ακεραιότητα» του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, κρίνοντας πως η «ακούραστη δέσμευσή του να ανοίξει τη σοβιετική κοινωνία» παραμένει «παράδειγμα», έξι μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

«Με θλίβει που έμαθα για τον θάνατο του Γκορμπατσόφ. Πάντα θαύμαζα το θάρρος και την ακεραιότητα που έδειξε τερματίζοντας ειρηνικά τον ψυχρό πόλεμο», ανέφερε ο κ. Τζόνσον μέσω Twitter και τόνισε: «Την περίοδο της επίθεσης του (ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ) Πούτιν στην Ουκρανία, η ακούραστη δέσμευσή του στο άνοιγμα της σοβιετικής κοινωνίας παραμένει παράδειγμα για όλους μας».

Γκουτέρες: Άλλαξε τον ρου της ιστορίας

Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών εξέφρασε τη «βαθιά θλίψη» του για τον θάνατο του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, αποτίνοντας φόρο τιμής στον «απαράμιλλο ηγέτη» που «άλλαξε τον ρου της ιστορίας».

«Έκανε περισσότερα από οποιονδήποτε για να έρθει με ειρηνικό τρόπο το τέλος του ψυχρού πολέμου», σημείωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του, κρίνοντας πως «ο κόσμος έχασε έναν τεράστιο παγκόσμιο ηγέτη, δεσμευμένο στην πολυμερή συνεργασία, ακούραστο υπερασπιστή της ειρήνης».

Μακρόν: Έφυγε ένας άνθρωπος της ειρήνης

Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απέτισε σήμερα φόρο τιμής στον τελευταίο ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ευχαριστώντας τον για τη «δέσμευσή του στην ειρήνη στην Ευρώπη».

Ο κ. Μακρόν εξήρε μέσω Twitter τη μνήμη αυτού του «ανθρώπου της ειρήνης οι επιλογές του οποίου άνοιξαν έναν δρόμο για την ελευθερία στους Ρώσους. Η δέσμευσή του στην ειρήνη στην Ευρώπη άλλαξε την κοινή μας ιστορία».

Μήνυμα ΥΠΕΞ για το θάνατο του Γκορμπατσόφ

«Εκφράζουμε τη λύπη μας για την απώλεια ενός μεγάλου Ευρωπαίου, του Μιχαήλ Σεργκέγεβιτς Γκορμπατσόφ», αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών σε ανάρτησή του στο twitter.

«Συνέβαλε καθοριστικά στον τερματισμό του ψυχρού πολέμου, την προώθηση του πυρηνικού αφοπλισμού και τον εκδημοκρατισμό της χώρας του. Ειλικρινή συλλυπητήρια στους οικείους του και τον λαό», τόνισε ακόμα…

(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες είπαν «ναι» στην ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής την Πέμπτη (24/06).

Με ένα tweet, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανακοίνωσε πως επετεύχθη συμφωνία για την χορήγηση καθεστώτος υπό ένταξη κράτους στην Ουκρανία και τη Μολδαβία από την ΕΕ.

«Η συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής μόλις απεφάνθη να δώσει την ιδιότητα του υπό ένταξη κράτους στην ΕΕ σε Ουκρανία και Μολδαβία» έγραψε ο Σαρλ Μισέλ. «Μια ιστορική στιγμή. Σήμερα σηματοδοτείται ένα κρίσιμο βήμα στον δρόμο σας προς την ΕΕ» πρόσθεσε.

Ο Μισέλ ανάρτησε το tweet του και στα ουκρανικά, ενώ συνεχάρη τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολόντιμιρ Ζελένσκι, αλλά και την ομόλογο του Ουκρανού, Μάγια Σάντου, πρόεδρο της Μολδαβίας, αλλά και τους λαούς των δύο κρατών.

Agreement. #EUCO has just decided EU candidate status to Ukraine and Moldova.

A historic moment.

Today marks a crucial step on your path towards the EU.

Congratulations @ZelenskyyUa and @sandumaiamd and the people of Ukraine ?? and ??

Our future is together.

— Charles Michel (@CharlesMichel) June 23, 2022

Χαιρέτισε ο Ζελένσκι την απόφαση της ΕΕ

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαιρέτισε την απόφαση των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να χορηγήσουν στη χώρα του καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ.

Στην πρώτη του αντίδραση, ο Ζελένσκι έκανε λόγο για μοναδική και ιστορική στιγμή, προσθέτοντας ότι “το μέλλον της Ουκρανίας βρίσκεται στους κόλπους της ΕΕ”.

Οι «27» συμφώνησαν να χορηγηθεί καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, ανακοίνωσε νωρίτερα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

Μητσοτάκης: Στηρίζουμε τα Δυτικά Βαλκάνια στην προσπάθειά τους να γίνουν μέλη της ΕΕ

«Η Ελλάδα στέκεται στο πλευρό των Δυτικών Βαλκανίων, ως η μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, ως μία χώρα η οποία έχει καρπωθεί τα οφέλη από την είσοδο στην Ευρωπαϊκή οικογένεια.

Θα στηρίξει τα Δυτικά Βαλκάνια στην προσπάθειά τους να γίνουν και αυτά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γνωρίζουμε ότι για τα κράτη αυτά, η διαδικασία είναι δύσκολη. Υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις οι οποίες πρέπει να τηρηθούν και αυτό είναι κάτι που τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να γνωρίζουν».

Αυτό τόνισε ο πρωθυπουργός, προσερχόμενος στη Σύνοδο Ευρωπαϊκής Ένωσης-Δυτικών Βαλκανίων στις Βρυξέλλες. «Η άποψή μου είναι ότι είναι πολύ σημαντικό να δοθεί ένα συγκεκριμένο χρονικό ορόσημο προκειμένου αυτή η διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί. Η πρότασή μου προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι αυτό το ορόσημο να είναι το 2033, τριάντα χρόνια δηλαδή μετά τη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης, έτσι ώστε τα Δυτικά Βαλκάνια και οι πολίτες τους να γνωρίζουν ότι στο τέλος αυτής της μακράς διαδικασίας μπορούν πραγματικά να προσβλέπουν ότι θα γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής οικογένειας», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης.

 

Ολόκληρη η δήλωση του πρωθυπουργού έχει ως εξής:

Πριν από 19 ακριβώς χρόνια, στη Σύνοδο Κορυφής της Θεσσαλονίκης, είχε ανοίξει ο δρόμος για την είσοδο των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή οικογένεια. Δυστυχώς, από τότε, η πρόοδος η οποία έχει σημειωθεί, πρακτικά, είναι ελάχιστη. Και καταλαβαίνω απόλυτα γιατί στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων υπάρχει μία σχετική δυσπιστία γύρω από τις προθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πραγματικά, να εντάξει στην Ευρωπαϊκή οικογένεια τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.

Είναι μία ευκαιρία να επανεκκινήσουμε αυτή τη διαδικασία με ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Απαραίτητη προϋπόθεση για να συμβεί αυτό, είναι να λυθεί επιτέλους η διαφωνία μεταξύ Σόφιας και Σκοπίων, έτσι ώστε να ξεκινήσουν και επίσημα οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας σχετικά με την ενταξιακή τους διαδικασία.

Η Ελλάδα στέκεται στο πλευρό των Δυτικών Βαλκανίων, ως η μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, ως μία χώρα η οποία έχει καρπωθεί τα οφέλη από την είσοδο στην Ευρωπαϊκή οικογένεια. Θα στηρίξει τα Δυτικά Βαλκάνια στην προσπάθειά τους να γίνουν και αυτά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γνωρίζουμε ότι για τα κράτη αυτά, η διαδικασία είναι δύσκολη. Υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις οι οποίες πρέπει να τηρηθούν και αυτό είναι κάτι που τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να γνωρίζουν.

Όμως, η άποψή μου είναι ότι είναι πολύ σημαντικό να δοθεί ένα συγκεκριμένο χρονικό ορόσημο προκειμένου αυτή η διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί. Η πρότασή μου προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι αυτό το ορόσημο να είναι το 2033, τριάντα χρόνια δηλαδή μετά τη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης, έτσι ώστε τα Δυτικά Βαλκάνια και οι πολίτες τους να γνωρίζουν ότι στο τέλος αυτής της μακράς διαδικασίας μπορούν πραγματικά να προσβλέπουν ότι θα γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής οικογένειας. Η Ελλάδα θα σταθεί στο πλευρό των κρατών αυτών, σε αυτή τη δύσκολη προσπάθεια, σε αυτή τη μακρά διαδρομή στην οποία ήδη πορεύονται.

(πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε πολιτική συμφωνία για την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, όπως προέβλεπε η έκτη δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Ακολούθησε άλμα στις τιμές του πετρελαίου. Αντιθέτως, η ΕΕ δε θα συζητήσει την επιβολή εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στο πλαίσιο του επόμενου πακέτου κυρώσεων που θα επιβάλει στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία, δήλωσε την Τρίτη (31/05) ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νέχαμερ.

«Η τουρκική προκλητικότητα έχει επιπτώσεις στη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θέτοντας το συγκεκριμένο θέμα.

Εμπάργκο στο πετρέλαιο

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι η έκτη δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα καλύπτει το αργό πετρέλαιο, καθώς και τα προϊόντα πετρελαίου, που παραδίδονται από τη Ρωσία στα κράτη μέλη, με προσωρινή εξαίρεση για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών», τονίζεται στα συμπεράσματα των ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι καλούν το Συμβούλιο να «οριστικοποιήσει τη συμφωνία» και «να την εγκρίνει χωρίς καθυστέρηση, διασφαλίζοντας εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, θεμιτό ανταγωνισμό, αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και ίσους όρους ανταγωνισμού, επίσης, όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».

Σε περίπτωση «αιφνίδιας διακοπής του εφοδιασμού, θα ληφθούν έκτακτα μέτρα για την ασφάλεια του εφοδιασμού», διαβεβαιώνεται στα συμπεράσματα. Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα της προσωρινής εξαίρεσης για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών το συντομότερο δυνατό».

Χρηματοοικονομική βοήθεια

Οι «27» στα συμπεράσματά τους τονίζουν ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να χορηγήσει στην Ουκρανία νέα έκτακτη μακροοικονομική βοήθεια ύψους έως και 9 δισεκ. ευρώ το 2022». Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να εξεταστεί η πρόταση της Επιτροπής αμέσως μόλις υποβληθεί.

«Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι διατεθειμένα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο μέλλον», τονίζεται στα συμπεράσματα. «Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας πλατφόρμας ανασυγκρότησης της Ουκρανίας, η οποία θα συγκεντρώνει την ουκρανική κυβέρνηση, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και διεθνείς εταίρους, χρηματοδοτικούς οργανισμούς, εμπειρογνώμονες και (άλλα) ενδιαφερόμενα μέρη», προστίθεται.

Πηγή: Reuters/Johanna Geron

Εξάλλου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει για ακόμη μια φορά τον «επιθετικό πόλεμο» της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, προτρέπει τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως τις επιθέσεις χωρίς διάκριση εναντίον αμάχων και μη στρατιωτικών υποδομών και να αποσύρει αμέσως και άνευ όρων όλα τα στρατεύματα και τον στρατιωτικό εξοπλισμό της από ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της.

«Οι φρικαλεότητες που διαπράττουν οι ρωσικές δυνάμεις και τα δεινά και οι καταστροφές που προκαλούνται είναι ανείπωτα», καταγγέλλεται στα συμπεράσματα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να επιτρέψει την άμεση ανθρωπιστική πρόσβαση και την ασφαλή διέλευση όλων των πολιτών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει ότι το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης των Συμβάσεων της Γενεύης για τη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου, θα τηρηθεί πλήρως. Καλεί επίσης τη Ρωσία να επιτρέψει αμέσως την ασφαλή επιστροφή Ουκρανών που απομακρύνθηκαν παρά τη θέλησή τους και διά της βίας στη Ρωσία.

Εγκλήματα πολέμου

Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαινεί όλους όσους βοηθούν στη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων και στη διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου και των σοβαρότερων εγκλημάτων, εκφράζοντας την υποστήριξή του στην εντατική εργασία του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τον σκοπό αυτό.

Χαιρετίζει επίσης το έργο που επιτελείται από τον Γενικό Εισαγγελέα της Ουκρανίας με οικονομική υποστήριξη και υποστήριξη για την ανάπτυξη ικανοτήτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της. Χαιρετίζει τη σύσταση μιας κοινής ομάδας έρευνας που συντονίζεται από την Eurojust, της οποίας ο ρόλος έχει ενισχυθεί, και τη συνεχή επιχειρησιακή υποστήριξη που παρέχει η Europol. Η Ρωσία, η Λευκορωσία και όλοι οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν για τις ενέργειές τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, καταλήγουν τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής.

EU leaders agree to ban 90% of Russian oil by year-end

Ursula Von der Leyen, head of EU’s executive branch said punitive move will “effectively cut around 90% of oil imports from Russia to the EU by the end of the year.”https://t.co/OZLd8t8qE8
(apnews .com)

— Jorge Restrepo M y F (@zancudomine) May 31, 2022

Πώς επήλθε η συμφωνία στην ΕΕ για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο

Ύστερα από μακρές διαπραγματεύσεις και αντιπαραθέσεις οι 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία για την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Την είδηση ανακοίνωσε μέσω Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

«Συμφωνία για την απαγόρευση εξαγωγής ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ. Καλύπτει αμέσως πάνω από τα δύο τρίτα των (σ.σ. ευρωπαϊκών) εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία, κόβοντας μια τεράστια πηγή χρηματοδότησης για την πολεμική της μηχανή. Μέγιστη πίεση στη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο» ανέφερε ο κ. Μισέλ.

Πρόσθεσε ότι «το πακέτο κυρώσεων περιλαμβάνει (κι) άλλα σκληρά μέτρα: Την αφαίρεση από το SWIFT της μεγαλύτερης ρωσικής τράπεζας Sberbank, την απαγόρευση άλλων 3 ρωσικών κρατικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών και την επιβολή κυρώσεων σε πρόσωπα που ευθύνονται για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία».

Μείωση κατά 90% των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία εντός 2022

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε τις πρώτες πρωινές ώρες, ο κ. Μισέλ ανέφερε ότι εξαιρούνται προσωρινά από το εμπάργκο οι εισαγωγές πετρελαίου μέσω αγωγών.

Χάρη στην εθελοντική δέσμευση της Γερμανίας και της Πολωνίας να σταματήσουν τις εισαγωγές τους μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, το εμπάργκο θα εξαλείψει «περίπου το 90%» των ευρωπαϊκών εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου «μέχρι το τέλος του έτους», τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην ίδια συνέντευξη Τύπου. Πρόσθεσε ότι για το υπόλοιπο 10%, το Συμβούλιο θα επανέλθει το ταχύτερο δυνατό.

Η εξαίρεση των εισαγωγών μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, ο οποίος προμηθεύει ιδίως την Ουγγαρία, επέτρεψε να αρθεί το βέτο της Βουδαπέστης, που εμπόδιζε για αρκετές εβδομάδες την εφαρμογή του 6ου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας.

Εκτός από το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, η 6η δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον αποκλεισμό από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα SWIFT τριών ρωσικών τραπεζών, ιδίως της Sberbank, την απαγόρευση μετάδοσης των εκπομπών τριών ρωσικών κρατικών τηλεοπτικών σταθμών στην ΕΕ και κυρώσεις σε βάρος περίπου εξήντα προσώπων που ευθύνονται ιδίως για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.

Η οριστική συμφωνία για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και το 6ο πακέτο κυρώσεων αναμένεται να εγκριθεί εντός της εβδομάδας από τους μόνιμους αντιπροσώπους των κρατών-μελών και να υιοθετηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Ακόμη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε η ΕΕ να παράσχει στην Ουκρανία έκτακτη μακροοικονομική βοήθεια. Δεν έχει γίνει γνωστό αν η βοήθεια θα περιλαμβάνει μόνο δάνεια ή και επιχορηγήσεις.

Η Επιτροπή θα παρουσιάσει τις λεπτομέρειες για τον τρόπο χρηματοδότησης την επόμενη εβδομάδα, αρκέστηκε να δηλώσει η κυρία φον ντερ Λάιεν, χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες.

Former commander, US Army Europe Lt. Gen Ben Hodges says the West has "exaggerated the risk" that Putin might use nuclear weapons.

"I absolutely do not believe he will use a nuclear weapon."

Jeremy: "I don't either."#JeremyKyle | @frederick_lt pic.twitter.com/WPqVo8gZwQ

— TalkTV (@TalkTV) May 31, 2022

Πετρέλαιο: Άλμα στις τιμές μετά το εμπάργκο της ΕΕ

Ανοδικά κινήθηκαν και την Τρίτη (31/05) οι τιμές του πετρελαίου το πρωί της Τρίτης, αφού έγινε γνωστό ότι οι 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία για την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.

Το εμπάργκο, από το οποίο εξαιρούνται προσωρινά οι εισαγωγές πετρελαίου μέσω αγωγών, θα εξαλείψει περίπου το 90%» των ευρωπαϊκών εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου μέχρι το τέλος του έτους. Όσον αφορά το υπόλοιπο 10%, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει το ταχύτερο δυνατό.

Η τιμή του μπρεντ έφτασε το πρωί της Τρίτης τα 124, 02 δολάρια το βαρέλι, έχοντας ενισχυθεί κατά 1, 93%. Όσον αφορά το αμερικανικό αργό, η τιμή έφτασε 119, 39 δολάρια το βαρέλι, έχοντας ενισχυθεί κατά 3.76%.

Το πετρέλαιο έχει εκτοξευθεί φέτος καθώς η σύγκρουση στην Ευρώπη περιόρισε τις παγκόσμιες προμήθειες σε μια εποχή αυξανόμενης ζήτησης, εξάντλησης των αποθεμάτων και αύξησης των τιμών των προϊόντων σε ιστορικά υψηλά. Το μπρεντ και το αμερικανικό αργό πρόκειται να κλείσουν την έκτη μηνιαία άνοδο τον Μάιο.

Σήμερα το πετρέλαιο «φλερτάρει» με τη μεγαλύτερη περίοδο μηνιαίων κερδών σε περισσότερο από μια δεκαετία. Τις τιμές του έχουν κινήσει ανοδικά οι συζητήσεις για το εμπάργο καθώς και η χαλάρωση των περιορισμών για τον κορωνοϊό στην Κίνα. Οι τιμές του πετρελαίου έχουν επίσης ενισχυθεί με την έναρξη της καλοκαιρινής ταξιδιωτικής περιόδου στις ΗΠΑ, που παραδοσιακά σημαίνει περισσότερη οδήγηση και μεγαλύτερη ζήτηση για καύσιμα από οποιαδήποτε άλλη περίοδο του έτους.

Ursula von der Leyen, the president of the European Commission, said the ban “will effectively cut around 90% of #oil imports from #Russia to the #EU by the end of the year” #UkraineInvasion https://t.co/tuFHZb6Se7

— ?‍? Rick Hunter ? ❤️ ?? ❤️ (@CarlMarsalis) May 31, 2022

ΕΕ: Εκτός συζήτησης η επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο

Η ΕΕ δε θα συζητήσει την επιβολή εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στο πλαίσιο του επόμενου πακέτου κυρώσεων που θα επιβάλει στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία, δήλωσε την Τρίτη (31/05) ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νέχαμερ.

«Το εμπάργκο στο αέριο δεν θα συζητηθεί, ο Όλαφ Σολτς το έχει επίσης ξεκαθαρίσει», επεσήμανε ο Νέχαμερ προσερχόμενος στη δεύτερη ημέρα της συνόδου κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλες.

«Το ρωσικό πετρέλαιο είναι πιο εύκολο να αντικατασταθεί (…) το αέριο είναι εντελώς διαφορετικό και για τον λόγο αυτό ένα εμπάργκο στο αέριο δεν θα αποτελέσει θέμα για το επόμενο πακέτο κυρώσεων», πρόσθεσε.

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν χαιρέτισε τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι 27 χώρες της ΕΕ για την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, η οποία περιλαμβάνει μία εξαίρεση για το πετρέλαιο που εισάγεται μέσω αγωγών, γεγονός που επιτρέπει στη χώρα του να προμηθεύεται αργό από τη Ρωσία.

Ο εθνικιστής ηγέτης μπλόκαρε εδώ και αρκετές εβδομάδες την πρόταση της ΕΕ για επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Τελικά οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να επιβάλουν εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης, κάτι που αφορά τα δύο τρίτα των εισαγωγών του μπλοκ.

«Οι οικογένειες μπορούν να κοιμούνται ήρεμα, αποφύγαμε την πιο παράλογη ιδέα», αντέδρασε ο Ορμπάν με βίντεο που ανήρτησε στο Facebook. «Θα μας ήταν αδύνατο να λειτουργήσουμε την ουγγρική οικονομία με τον πιο ακριβό (μη ρωσικό) πετρέλαιο κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με ατομική βόμβα, αλλά καταφέραμε να το αποφύγουμε», υπογράμμισε.

Η Ουγγαρία, εξαρτάται κατά 65% για τον εφοδιασμό της με πετρέλαιο από τον αγωγό Ντρούζμπα. Ήταν αντίθετη στην αρχική πρόταση για επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, αν δεν λάμβανε εξαίρεση για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους περίπου 800 εκ. ευρώ για να προσαρμόσει τις υποδομές της.

Οι εισαγωγές μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, που τροφοδοτεί κυρίως την Ουγγαρία, αρχικά θα εξαιρεθούν, στοιχείο που επέτρεψε να αρθεί το βέτο της Βουδαπέστης, η οποία εμπόδιζε εδώ και αρκετές εβδομάδες την εφαρμογή του 6ου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία.

Χάρη στις εθελοντικές δεσμεύσεις της Γερμανίας και της Βαρσοβίας να σταματήσουν τις εισαγωγές τους μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, το ευρωπαϊκό εμπάργκο θα περικόψει κατά «περίπου 90% τις ευρωπαϊκές εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου ως το τέλος της χρονιάς», επεσήμαναν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Η επέκταση του εμπάργκο και στις εισαγωγές μέσω πετρελαιαγωγού θα συζητηθεί «το συντομότερο δυνατό», χωρίς ωστόσο να έχει οριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία, σημείωσε η γαλλική προεδρία.

Gazprom: Τέλος το ρωσικό αέριο και για την Ολλανδία

Πληθαίνουν οι εταιρείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βλέπουν τις στρόφιγγες του ρωσικού φυσικού αερίου να κλείνουν.

H Gazprom ανακοίνωσε σήμερα ότι έχει σταματήσει εντελώς να παρέχει φυσικό αέριο στην ολλανδική εταιρεία GasTerra, που αρνήθηκε να πληρώσει σε ρούβλια για τις προμήθειες του Απριλίου.

Η ολλανδική εταιρεία ήταν προετοιμασμένη για την εξέλιξη αυτή, αφού αρνήθηκε να υποκύψει στις απαιτήσεις της Μόσχας. Είχε ειδοποιήσει από χθες ότι από σήμερα 31 Μαΐου θα σταματήσει να λαμβάνει αέριο από τον ρωσικό κολοσσό. Έχει ωστόσο φροντίσει να συνάψει συμβάσεις με άλλους παρόχους για να καλύψει τα 2 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου που επρόκειτο να παραλάβει από την Gazprom μέχρι τον Οκτώβριο.

Στην ανακοίνωσή της η GasTerra αναφέρει ότι αποφάσισε να μην υιοθετήσει το σύστημα πληρωμών που ζητούσε η Ρωσία, το οποίο προϋπέθετε το άνοιγμα λογαριασμών που θα χρησιμοποιούνταν για την πληρωμή σε ευρώ, τα οποία στη συνέχεια θα μετατρέπονταν σε ρούβλια.

Η εταιρεία επισημαίνει ότι αυτές οι ενέργειες μπορεί να παραβιάζουν τις κυρώσεις που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Ρωσία και ότι ο τρόπος πληρωμής παρουσιάζει πολλούς οικονομικούς κινδύνους. Είχε ζητήσει κατ’ επανάληψη από την Gazprom να συνεχίσει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της με βάση τους συμβατικούς τρόπους πληρωμής.

European Union leaders agreed to cut 90% of oil imports from Russia by the end of this year, European Commission chief Ursula Von der Leyen said early on Tuesday.https://t.co/SmSGJDcaae

— SABC News (@SABCNews) May 31, 2022

Μητσοτάκης: Η τουρκική προκλητικότητα έχει επιπτώσεις στη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου

«Το πρώτο θέμα που θα μας απασχολήσει στο έκτακτο συμβούλιο κορυφής που ξεκινά σε λίγο θα είναι το έκτο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Πιστεύω ότι είμαστε κοντά στο να πετύχουμε μία συμφωνία, η οποία θα συμπεριλαμβάνει κυρώσεις για την απαγόρευση εξαγωγών πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου προς την Ευρωπαΐκή Ένωση από τη Ρωσία. Θεωρώ ότι οι επιμέρους ενστάσεις κρατών μελών μπορούν να καμφθούν για να καταλήξουμε τελικά στο επιθυμητό αποτέλεσμα» είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στις εργασίες του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβούλιου που συνεδριάζει στις Βρυξέλλες.

«Θα έχουμε επίσης την ευκαιρία να συζητήσουμε τις πολύ σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε ως ευρωπαΐκή ένωση στον τομέα της ενέργειας. Όλα τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη αντιμετωπίζουν σήμερα πολύ υψηλές τιμές ενέργειας, αποτέλεσμα υπερβολικά υψηλών τιμών φυσικού αερίου. Τιμές, οι οποίες όπως έχω πει πολλές φορές, δεν δικαιολογούνται από τους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης γι’ αυτό και είναι σημαντικό να επαναφέρουμε την συζήτηση για ένα πλαφόν στην χονδρική τιμή αερίου, ώστε με αυτόν τον τρόπο να μπορέσουμε να συμπαρασύρουν προς τα κάτω συνολικά τις τιμές ενέργειας και φυσικά τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τις πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις που έχει καταθέσει η ευρωπαΐκή ένωση στα πλαίσια του νέου σχεδίου RePower EU, το οποίο και η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί, απορροφώντας σημαντικούς πρόσθετους πόρους από τα αναξιοποίητα δάνεια του ταμείου ανάκαμψης» συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός έκανε ειδική αναφορά στα μέτρα για τη διευκόλυνση των καταναλωτών που αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα από τις υπέρογκες αυξήσεις των τιμολογίων ρεύματων, της τιμής των υγρών καυσίμων αλλά και των τιμών βασικών καταναλωτικών προϊόντων.

«Σε κάθε περίπτωση να επαναλάβω ότι η ελληνική κυβέρνηση θα σταθεί δίπλα στους έλληνες καταναλωτές, στις επιχειρήσεις, στα νοικοκυριά, ώστε να συγκρατήσει στο μετρό του εφικτού τις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Μέσα στις επόμενες 15 μέρες θα ανοίξει η σχετική πλατφόρμα, προκειμένου να επιστραφεί το 60% της υπερβάλλουσας αύξησης που έχουν καταβάλλει νοικοκυριά στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος από τις αρχές του έτους και από τις αρχές Ιουλίου θα τεθεί σε εφαρμογή ένα νέο σύστημα τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας με παρέμβαση στην χονδρική αγορά, ώστε να εξουδετερωθεί η ρήτρα αναπροσαρμογές και οι αυξήσεις τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος να είναι λελογισμένες» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι «την προηγούμενη εβδομάδα το ελληνικό κοινοβούλιο ψήφισε την φορολόγηση στο ύψος του 90% των υπερκερδών των επιχειρήσεων χοντρικής ηλεκτρικής ενέργειας. Θα είναι κι αυτή προσθέτοι πόροι που θα κατευθυνθούν στην προσπάθεια μας να στηρίξουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις».

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε ότι θα ενημερώσει τους ομολόγους του που συμμετέχουν στη Σύνοδο Κορυφής «για την πρόσφατη έντονη προκλητικότητα της Τουρκίας, τις επιπτώσεις που αυτή έχει στην σταθερότητα της ανατολικής Μεσογείου. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις με αυτοπεποίθηση και με αποφασιστικότητα. Είμαστε μια χώρα που έχει το διεθνές δίκιο με το μέρος της, έχουμε ισχυρούς συμμάχους και έχουμε επενδύσει ακόμα περισσότερο στην αποτρεπτική μας Δυνατότητα ώστε να μην επιτρέψουμε σε κανέναν να αμφισβητήσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, naftemporiki.gr, Reuters

Η Κομισιόν παρουσίασε την Τετάρτη (18/05) μια σειρά πρόσθετων βραχυπρόθεσμων μέτρων για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών της ενέργειας και την αντιμετώπιση πιθανών διακοπών του εφοδιασμού από τη Ρωσία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοίμασε αυτό το σχέδιο ως απάντηση σε αρκετούς μήνες εξαιρετικά υψηλών και ασταθών τιμών ενέργειας…

Παρουσίασε επίσης μια σειρά από περιοχές όπου ο σχεδιασμός στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να βελτιστοποιηθεί, καθιστώντας την κατάλληλη για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα και πιο ανθεκτική σε κραδασμούς τιμών, προστατεύοντας παράλληλα τους καταναλωτές και παρέχοντας οικονομικά προσιτή ηλεκτρική ενέργεια.

Η Επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον ανέφερε ότι «οι ιδιαίτεροι καιροί απαιτούν εξαιρετικά μέτρα και σήμερα παρουσιάζουμε πρόσθετα βήματα που μπορούν να λάβουν τα κράτη μέλη για να καταπολεμήσουν τις υψηλές τιμές. Καθώς η Ρωσία συνεχίζει τον απρόκλητο πόλεμο στην Ουκρανία, πρέπει επίσης να κάνουμε σχεδιασμό σε περίπτωση διακοπής του εφοδιασμού φυσικού αερίου και τις επιπτώσεις με μέτρα αλληλεγγύης και πιθανές παρεμβάσεις τιμών. Παράλληλα, προχωράμε τις εργασίες για τη βελτίωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για την καλύτερη προστασία των καταναλωτών, τη μείωση της αστάθειας και τη συνέχιση της υποστήριξης της πράσινης μετάβασης».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μέτρα βραχυπρόθεσμης παρέμβασης

Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν την εργαλειοθήκη για τις τιμές ενέργειας, η οποία περιέχει μέτρα για τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας που πληρώνουν οι ευρωπαίοι καταναλωτές. Επιπλέον, μια σειρά από βραχυπρόθεσμα μέτρα τίθενται στη διάθεση των κρατών μελών και μπορούν να χρησιμοποιηθούν τώρα και κατά την επόμενη περίοδο θέρμανσης.

Στις αγορές φυσικού αερίου:

• Δυνατότητα για τα κράτη μέλη να επεκτείνουν προσωρινά τη ρύθμιση των τιμών τελικού καταναλωτή σε ευρύ φάσμα πελατών, συμπεριλαμβανομένων των νοικοκυριών και της βιομηχανίας.
• Προσωρινοί «διακόπτες» και μέτρα έκτακτης ανάγκης ρευστότητας για την υποστήριξη της αποτελεσματικής λειτουργίας των αγορών εμπορευμάτων, με πλήρη τήρηση των διατάξεων για τις κρατικές ενισχύσεις.
• Χρησιμοποιώντας την Ενεργειακή Πλατφόρμα της ΕΕ για τη συγκέντρωση της ζήτησης φυσικού αερίου, διασφάλιση ανταγωνιστικών τιμών φυσικού αερίου μέσω εθελοντικά κοινών αγορών και μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Επιλογές παρέμβασης στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας για τα κράτη μέλη:

• Η δυνατότητα ανακατανομής εξαιρετικά υψηλών υπο-οριακών εσόδων (τα λεγόμενα απροσδόκητα κέρδη) για την υποστήριξη των καταναλωτών επεκτείνεται για να καλύψει την επόμενη περίοδο θέρμανσης.
• Επιπλέον, τα έσοδα από τη συγκέντρωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση της υποστήριξης των καταναλωτών.
• Προσωρινή επέκταση των ρυθμιζόμενων τιμών λιανικής για την κάλυψη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
• Για περιφέρειες με πολύ περιορισμένη διασύνδεση, δυνατότητα εισαγωγής επιδοτήσεων για το κόστος καυσίμων στην παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τη μείωση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν σχεδιαστεί με τρόπο συμβατό με τις Συνθήκες της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την απουσία περιορισμών στη διέλευση συνοριακών εξαγωγών, την τομεακή νομοθεσία και τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Μέτρα της ΕΕ σε περίπτωση πλήρους διακοπής της παροχής αερίου:

• Σε περίπτωση πλήρους διακοπής της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου, ενδέχεται να χρειαστούν περαιτέρω έκτακτα μέτρα για τη διαχείριση της κατάστασης. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να επικαιροποιήσουν τα σχέδια έκτακτης ανάγκης τους, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις που περιέχονται στην επισκόπηση ετοιμότητας της Επιτροπής για την ΕΕ.
• Η Επιτροπή θα διευκολύνει τη δημιουργία ενός συντονισμένου σχεδίου μείωσης της ζήτησης της ΕΕ με εθελοντικά μέτρα περιορισμού σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Σε πνεύμα αλληλεγγύης, τα λιγότερο επηρεαζόμενα κράτη μέλη θα μπορούσαν να μειώσουν τη ζήτηση φυσικού αερίου προς όφελος των κρατών μελών που επηρεάζονται περισσότερο.
• Για να συνοδεύσει αυτά τα μέτρα, μπορεί να είναι απαραίτητο ένα διοικητικό ανώτατο όριο τιμών για το φυσικό αέριο στην ΕΕ ως απάντηση σε πλήρη διακοπή του εφοδιασμού. Εάν εισαχθεί, θα πρέπει να περιορίζεται στη διάρκεια της έκτακτης ανάγκης της ΕΕ και δεν πρέπει να θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα της ΕΕ να προσελκύει εναλλακτικές λύσεις πηγές εφοδιασμού φυσικού αερίου και LNG για τους αγωγούς και για τη μείωση της ζήτησης.

Σχεδιασμός αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για το μέλλον

Η πρόσφατη έκθεση του ACER καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα θεμελιώδη στοιχεία του σχεδιασμού της αγοράς έχουν σημαντικά οφέλη για τους καταναλωτές. Σημειώνει επίσης ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την καλύτερη προστασία των καταναλωτών και για να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια σε προσιτές τιμές, να κάνει την αγορά πιο εύρωστη και ανθεκτική σε μελλοντικούς κραδασμούς και να την ευθυγραμμίζει περαιτέρω με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καθορίζει μια σειρά ζητημάτων που πρέπει να μελετηθούν για τη βέλτιστη μελλοντική λειτουργία της αγοράς. Αυτά περιλαμβάνουν μέσα που βασίζονται στην αγορά για την προστασία των καταναλωτών από την αστάθεια των τιμών, μέτρα για την ενίσχυση της ανταπόκρισης στη ζήτηση και την προώθηση ατομικών συστημάτων ιδιοκατανάλωσης, τα κατάλληλα επενδυτικά σήματα και μια πιο διαφανή εποπτεία της αγοράς. Με βάση την ανάλυση που παρουσιάστηκε, η Επιτροπή θα ξεκινήσει διαδικασία εκτίμησης επιπτώσεων για πιθανές προσαρμογές στο σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Ανκοινώθηκαν 300 δισεκ. ευρώ για την ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία

Ο πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν, της Ρωσίας με την Ουκρανία αναστατώνει την παγκόσμια αγορά ενέργειας τόνισε η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Σημείωσε ότι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι ο πιο γρήγορος και φθηνός τρόπος αντιμετώπισης της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης.

«Ως εκ τούτου, θα αυξήσουμε τον στόχο ενεργειακής απόδοσης της ΕΕ για το 2030 από 9% σε 13%. Και αυξάνουμε τον στόχο του 2030 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας της ΕΕ από 40% σε 45%» υπογράμμισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Μίλησε, παράλληλα, για πρόταση της επιτάχυνσης των διαδικασιών αδειοδότησης για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συναφείς υποδομές, αλλά και πρόταση υποχρέωσης ηλιακής στέγης για εμπορικά και δημόσια κτίρια έως το 2025 και για νέα κτίρια κατοικιών έως το 2029.

«Γνωρίζουμε ότι όταν η Ευρώπη ενεργεί από κοινού έχει μεγαλύτερη επιρροή. Οι ηγέτες των κυβερνήσεων της ΕΕ των 27 συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια πλατφόρμα για την κοινή αγορά αερίου, LNG και υδρογόνου. Ως μέρος του σχεδίου μας REPowerEU, προτείνουμε μια επιχειρησιακή πορεία προς τα εμπρός, με κοινό μηχανισμό προμηθειών και κοινή προσέγγιση στις προμηθεύτριες χώρες. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να εξασφαλίσουμε την εισαγωγή ενέργειας που χρειαζόμαστε χωρίς ανταγωνισμό μεταξύ των κρατών μελών μας» υπογράμμισε η Πρόεδρος της Επιτροπής επισημαίνοντας ότι αυτά, απαιτούν τεράστιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις.

«Κινητοποιούμε κοντά στα 300 δισ. ευρώ. Περίπου 72 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 225 δισ. ευρώ σε δάνεια» ανέφερε. Επιπροσθέτως, αναφέρθηκε και στην άμυνα της ΕΕ.

Το ίδιο πρέπει να κάνουμε και στην άμυνα. Τα κράτη μέλη ανακοίνωσαν επιπλέον 200 δισεκατομμύρια ευρώ αμυντικές δαπάνες τα επόμενα χρόνια σημείωσε.

«Εμείς πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα χρήματα δαπανώνται με συντονισμένο τρόπο» είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σημειώνοντας ότι «η Ευρώπη έχει αναγνωριστεί τόσο από την ΕΕ όσο και από το ΝΑΤΟ».

«Ζητάμε κοινή προμήθεια γιατί είναι καλύτερα επιχειρησιακά για τις ένοπλες δυνάμεις, οικονομικά και βιομηχανικά» προσέθεσε.

Tέλος, η Πρόεδρος της Επιτροπής έκανε λόγο για δημιουργία Task Force με τα κράτη μέλη για τον συντονισμό της άμεσης αναπλήρωσης και ανάγκες προμηθειών στον συγκεκριμένο τομέα.

Our proposals are addressing Europe's energy security, our defence and support to Ukraine.

We must now reduce as rapidly as possible our reliance on Russia in energy.

We can.
https://t.co/SF640dlGl6

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 18, 2022

(πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)