Αυτό το κείμενο είναι αφιερωμένο στη μνήμη αυτών που έφυγαν πάνω στο καθήκον για την πατρίδα και ειδικότερα στους πιλότους της Πολεμικής Αεροπορίας.

Δημοσιεύτηκε σε προφίλ στο Facebook (prodromos.karies) λίγες ημέρες μετά το τραγικό δυστύχημα με το «Φάντομ» και την απώλεια των δυο πιλότων μας.

Διαβάστε:

Οι πιλότοι έχουμε δύο προσωπικότητες. Η ιατρική μας ονομάζει «σχιζοφρενείς προσωπικότητες άνευ παθολογικής αιτίας». Είναι η προσωπικότητα που βλέπεις τώρα που επικοινωνώ μαζί σου, και η προσωπικότητα με την οποία μπαίνω στο αεροπλάνο που δεν θα τη δεις ποτέ, τη βλέπουνε μόνο ομοειδείς μου και οι αντίπαλοι.....

Όλο το κείμενο:

Του Νίκου Πουλιάση, απόστρατου της πολεμικής αεροπορίας

.... Αποφοίτησα από τη Σχολή Ικάρων. Τη λέμε Σχολή Ικάρων, αλλά είναι το Τμήμα Εφαρμοσμένης Αεροδιαστημικής της Ελλάδος. Βγάζει καθηγητές της αεροδιαστημικής γιατί για να πιλοτάρεις τα σύγχρονα μαχητικά αεροπλάνα, τα οποία είναι διαστημόπλοια στην κυριολεξία και οι συνθήκες είναι πλέον απίστευτες, με ταχύτητες μιάμιση φορά πιο γρήγορα από τη σφαίρα του όπλου, τα ύψη είναι γιγαντιαία.

Βγαίνεις στη στρατόσφαιρα και βλέπεις τη Γη στρογγυλή και την Πελοπόννησο σαν το χέρι μου και βέβαια δεν προορίζεσαι μόνο να πετάς, αλλά με αυτές τις ικανότητες να υπερασπίζεσαι και να πολεμήσεις, αν χρειαστεί γιατί είσαι στην Πολεμική Αεροπορία, δεν είσαι στην Αεροπορία. Παρότι είμαι πτυχιούχος και της Πολιτικής Αεροπορίας, δεν θέλησα να ασκήσω το επάγγελμα του πιλότου αερογραμμών γιατί ήμουνα «υπερασπιστής», δεν ήθελα να είμαι οδηγός «λεωφορείου». Πώς να στο εξηγήσω. Άγιο το επάγγελμα για όσους το κάνουν, αεροπλάνα είναι και τα δύο, αλλά είναι σαν να συγκρίνεις τη Formula 1 με ένα λεωφορείο». Υπό ποιες προϋποθέσεις ένας άνθρωπος ρισκάρει τη ζωή του, κάθε μέρα; Χρήματα πολλά δεν παίρνετε, ούτε αξιώματα!

Έψαξα βαθιά μέσα μου και κατέληξα ότι ο μόνος λόγος για τον οποίο ένας άνθρωπος μπορεί να ρισκάρει τη ζωή του, είναι γιατί αγαπάει κάποιους άλλους. Και ρισκάρει αυτός για να σώσει άλλους. Αγαπάει αυτούς και την Ελλάδα. Και δεν μισούμε τον εχθρό!

Δεν μισείτε τον εχθρό;

Όχι. Κανένα μίσος προς τους συναδέλφους μου, Τούρκους αεροπόρους. Όμως τους έχουμε ενημερώσει σε κάποια φόρουμ που έχουμε βρεθεί, ότι από εμάς δεν θα περάσουν. Το καλύτερο που μπορεί να πετύχουν είναι να σκοτωθούμε και οι δυο στη γραμμή της μάχης. Αλλά ένα είναι σίγουρο: στην Ελλάδα δεν θα μπούνε.Εσείς προσωπικά ήσασταν από τους πιο τολμηρούς! Τη νύχτα των Ιμίων ήσασταν στην πρώτη εξάδα των πιλότων που θα χτυπούσαν.

Επιλέχτηκα για τον πρώτο σχηματισμό και την πρώτη εξάδα, το πρώτο χτύπημα. Δεν ξέρω αν είναι τιμή μου ή όχι. Τα έζησα όλα από κοντά. Την αίσθηση του χρόνου, τα συναισθήματα, τις μνήμες, τα είχα «κλειδωμένα» όλα. Το μόνο που μπορώ να σου πω είναι ότι ήμασταν πάνοπλοι, πανέτοιμοι, δεν υπήρχε κανένας φόβος, ήταν «κλειδωμένη» η αίσθηση του φόβου, μπροστά μας πέρναγε όλη η ιστορία της Ελλάδος, δεν προκαλέσαμε εμείς κάτι, προκληθήκαμε, κι έπρεπε να κρατήσουμε την Ελλάδα ζωντανή. Υπάρχουνε πράγματα που δεν μπορώ να πω για εκείνη τη νύχτα, θα σου πω όμως ότι μας δόθηκαν οι άκρως απόρρητοι κωδικοί πολέμου σύμφωνα με το Σχέδιο Έψιλον της Ελλάδος, το Σχέδιο Άμυνας της Ελλάδος. Δηλαδή η χώρα ήταν σε πόλεμο;

Πέραν απ’ ό,τι έχεις ακούσει, ήμασταν σε πόλεμο. Όταν μας δόθηκαν οι κωδικοί, εμείς οι πρώτοι έξι βάλαμε αμέσως τους κινητήρες σε πολεμική ισχύ που σημαίνει ότι μόλις αφήναμε τα φρένα, σε τέσσερα δευτερόλεπτα, ξεκολλάγαμε από το έδαφος. Κι αν ξεκολλήσω από το έδαφος δεν υπάρχει εντολή ανάκλησης στην Ελλάδα!
Αν απογειωνόμουν, ήμασταν σε πόλεμο άνευ ετέρας, δηλαδή χωρίς ο πόλεμος να μπορεί να ανατραπεί. Δεν υπάκουα ούτε στον πρωθυπουργό, ούτε στον αρχηγό της Αεροπορίας, ούτε στη μάνα μου. Οι στόχοι θα καταστρεφόντουσαν και μετά θα γυρίζαμε πίσω. Στο λέω για να καταλάβεις ότι η Ελλάδα βρέθηκε στα τέσσερα δευτερόλεπτα από τη γενικευμένη σύρραξη. Κι αν αποφεύχθηκε, αποφεύχθηκε εξαιτίας αυτών των τεσσάρων δευτερολέπτων.

Οι Αμερικανοί γνώριζαν αυτό που ίσχυε στην Ελλάδα και μόλις είδαν όλα τα πολεμικά με πλήρη πολεμική ισχύ, έτοιμα να απογειωθούμε με τους κωδικούς, αμέσως μετέφεραν την πληροφορία στον πρόεδρο της Αμερικής, ενημέρωσαν την πρόεδρο Τσιλέρ της Τουρκίας ότι «οι Έλληνες σας χτυπάνε άνευ ετέρας», προκλήθηκε ένας πανικός γιατί η Τουρκία δεν ήταν έτοιμη για σύρραξη με την Ελλάδα- μία στρατηγική και πολιτική και διπλωματική ένταση ήθελαν να κάνουν με σκοπό να μας καθίσουν σε τραπέζι διαπραγματεύσεων.

Η Ελλάδα απάντησε όπως στην Αρχαία Ελλάδα, με γενική επίθεση όλων των Ενόπλων δυνάμεων. Το οφείλαμε. Συγκλονιστική περιγραφή! Μια περίοδος ακυβερνησίας ήταν τότε, δεν είχε πάρει ακόμη ψήφο εμπιστοσύνης ο Κώστας Σημίτης!

Η κυβέρνηση ήταν ανύπαρκτη. πρωθυπουργός εκτός θέσεως, ο υπουργός Εσωτερικών, ο Εξωτερικών και ο Αμύνης, εκτός θέσεως. Ο ναύαρχος Λυμπέρης, έβγαζε ασπροπρόσωπη όλη την Ελλάδα. Η Τσιλέρ, παρακάλεσε την Αμερική να της δώσει χρόνο να απεμπλακεί. Μίλησε ο Κλίντον με τον Σημίτη, ο Σημίτης κάλεσε τον αντιστράτηγο… Αυτός ήταν ο χρόνος που χρειάστηκε ώστε οι Τούρκοι να κλείσουν τα συστήματα και να φεύγουν από την περιοχή πάσα δυνάμει.

Τα Τουρκικά πλοία φύγανε με φουλ τις μηχανές τους από εκεί, έπαψε η αιτία πολέμου, ο εχθρός την είχε κοπανήσει με μέγιστη ταχύτητα, παύση της επιφυλακής. Παύση της επιφυλακής όπως γνωρίζατε εσείς, γιατί εμείς για μήνες βρισκόμασταν σε πλήρη ετοιμότητα. Σαράντα ώρες μέσα στο αεροπλάνο στο κόκκινο, περιμένοντας το πράσινο. Έγραψα ένα γράμμα στον πατέρα μου. Του έλεγα να μην ανησυχεί για εμένα, έχω πλήρη επίγνωση της θέσεως μου και το τι η ιστορία με καλεί να επιτελέσω. Επιστρέψατε! Πότε ξεκλειδώσατε συναισθήματα; Πότε καταλάβατε τι θα μπορούσε να σας είχε συμβεί, ότι είστε άνθρωπος;

Δεν είμαι άνθρωπος, είμαι η Ελλάς εκείνη την ώρα! Πετύχαμε την αποστολή μας, ο εχθρός τράπηκε σε φυγή και δεν κοίταζε πίσω. Τώρα, όλα τα υπόλοιπα που ακούτε νομίζω ότι είναι δημοσιογραφικού επιπέδου ή επιπέδου καφενείου. Δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες. Όπου πετάνε τα ελληνικά φτερά είναι ελληνικός εναέριος χώρος, ελληνική θάλασσα, και ελληνικό έδαφος. Όποιος θέλει να τα αμφισβητήσει, είμαστε εδώ να τον εξυπηρετήσουμε. Έχετε ικανότητα λόγου και φαίνεται ότι έχετε διαβάσει!

Μ’ άρεσε η φιλοσοφία σε πολύ βαθύ επίπεδο, η θεοσοφία γιατί κινούμουν στα όρια του ανθρώπινου είδους και ίσως όφειλα να δημιουργήσω κάποιες ψυχολογικές σταθερές, κι αυτές δημιουργούνται μόνο με γνώση όχι με θεωρίες. Έπρεπε να ανακαλύψω και να βιώσω τα μεγάλα μυστήρια των αιώνων. Τι κάνουμε εδώ, ποιοι είμαστε, γιατί ερχόμαστε εδώ, πού πάμε μετά, τι είναι ο θάνατος. Νομίζω ότι τα βρήκα σε πολύ δυναμικό επίπεδο, κι αυτό με βοήθησε να εκτελέσω και το έργο μου. Γιατί δεν είναι μια δουλειά επικίνδυνη. Είναι μια δουλειά που κάθε μέρα φεύγεις και σε χαϊδεύει ο θάνατος.Εσείς τον αισθανόσασταν τον θάνατο κοντά σας;
Ώ, πάρα πολλές φορές. Σε τριψήφιο νούμερο.

Και τι μετρούσε εκείνη την ώρα; Η τύχη;

Δεν υπάρχει τύχη στο Σύμπαν. Τύχη ονομάζει ο άνθρωπος αυτό που δεν μπορεί να κατανοήσει ο εγκέφαλός του. Τα πάντα στο Σύμπαν είναι μαθηματικά διατεταγμένα από κάτι πολύ υψηλότερο. Κι αυτό το έχω δει και το έχω βιώσει με τις αισθήσεις μου. Πες το, Θεό. Πάρα πολλά πράγματα γίνονται συγχρόνως, υπεράνω λογικής, προκειμένου να είσαι ζωντανός. Όταν δοθεί η διαταγή να φύγεις, θα φύγεις είτε περπατάς στον δρόμο είτε πετάς με Mirage.

Εγώ λοιπόν αυτή την υψηλή διαταγή μετά από όσα έμαθα και κατανόησα, ούτε μπορούσα να την αμφισβητήσω, ούτε να τη φοβηθώ. Δευτερόλεπτα πριν απογειωθώ έκανα την προσευχή μου και έλεγα: «Θεέ μου, η ζωή μου είναι στα χέρια σου. Όταν με διατάξεις να έρθω σ’ εσένα, θα έρθω αμέσως. Μέχρι τότε, δίνε μου δύναμη για να εκτελέσω το καθήκον». Έφευγα μπροστά, κι από εκεί και πέρα δεν σκεφτόμουνα τίποτα.

Ούτε οικογένεια, ούτε τη ζωή μου. Ήμουνα όλη η Ελλάδα συγχρόνως.Τόσο διαφορετική η καθημερινότητά σας, τόσο απρόβλεπτη! Οι πιλότοι έχουμε δύο προσωπικότητες. Η ιατρική μας ονομάζει «σχιζοφρενείς προσωπικότητες άνευ παθολογικής αιτίας». Είναι η προσωπικότητα που βλέπεις τώρα που επικοινωνώ μαζί σου, και η προσωπικότητα με την οποία μπαίνω στο αεροπλάνο που δεν θα τη δεις ποτέ, την βλέπουνε μόνο ομοειδείς μου και οι αντίπαλοι.

Φαντάσου λοιπόν έναν άνθρωπο που διαβάζει ένα βιβλίο ή πίνει έναν καφέ σε κάποια θέση, σε κατάσταση γαλήνης και ηρεμίας. Και ξαφνικά με το άκουσμα της σειρήνας η οποία μπορεί ν’ ακουστεί δύο-τρεις ή τέσσερις φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας, να πρέπει μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου να μπεις σε ψυχολογία πολέμου, όχι εντάσεως. Γιατί στον αέρα τα όπλα είναι ελεύθερα και το δάχτυλο στη σκανδάλη. Ο πιλότος αποφασίζει αν θ’ ανοίξει πυρ ή όχι. Εκεί μπορεί να συμβεί και το λάθος;

Είναι ένα λειτούργημα «αυτών που τολμάνε πέρα από τα όρια της δυνάμεως». Εκεί ο άνθρωπος είναι εκτεθειμένος. Ναι, υπάρχει η περίπτωση λάθους. Κάποιες φορές το λάθος είναι θανατηφόρο, κάποιες φορές προλαβαίνεις. Και οι παραβιάσεις, οι οποίες συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό;
Για τον κάθε πιλότο οι παραβιάσεις μπορούν να φτάσουν τις τριάντα, τις σαράντα, τις εξήντα την ημέρα. Έχω δει και 130 παραβιάσεις μέσα σε μία μέρα. Ένας πιλότος πόσες μπορεί να αντιμετωπίσει;

Απογειωνόμαστε σε δύο λεπτά. Είναι παγκόσμιο ρεκόρ σε όλες τις αεροπορίες. Ένας Δανός, για να έχεις ένα μέτρο σύγκρισης, απογειώνεται σε 16 λεπτά, δεμένος μέσα στο αεροπλάνο. Εμείς απογειωνόμαστε στα δύο λεπτά από το κρεβάτι όπου βρισκόμαστε. Αλλά στο κρεβάτι είμαστε με πλήρη εξοπλισμό. Ένας πιλότος ο οποίος βρίσκεται σε κατάσταση επιφυλακής πρώτης γραμμής στη Λήμνο ή στη Σκύρο τότε ή στη Σαντορίνη, μπορεί να χρειαστεί να απογειωθεί δύο-τρεις ,τέσσερις φορές. Και τότε είσαι εσύ και η αναπνοή σου. Αυτό που ακούμε ότι ο Ερντογάν έχει φυλακίσει τους πιλότους του μετά το πραξικόπημα του 2016 και στη συνέχεια άρχισε να εκπαιδεύει 18χρονους που δεν κατάφεραν να έχουν τη δική σας κατάρτιση, ισχύει;

Έχασε 660 ή 620 αξιωματικούς της πολεμικής αεροπορίας. Έχασε την αφρόκρεμα. Δεν θα το πω πραξικόπημα, αλλά γεωπολιτικό παιχνίδι και ψεύτο-πραξικόπημα. Δεν μπορώ να αναφέρω κάτι παραπάνω, τα γνωρίζαμε, ήμασταν προετοιμασμένοι. Μέσα στα τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη σήμερα είναι πολλοί νεαροί πιλότοι, άπειροι, είναι Πακιστανοί πιλότοι οι οποίοι δανείστηκαν στην Τουρκία...

Το μόνο που μπορώ να σου πω ξεκάθαρα, και να θυμάσαι την έκφραση, είναι ότι αυτή τη στιγμή στις αερομαχίες του Αιγαίου γίνεται: «στα Σάλωνα σφάζουν αρνιά…»! Πάντοτε είχαμε αεροπορική υπεροχή απέναντι στους Τούρκους, και λόγω υλικού και λόγω ιπταμένων και προσωπικού, αλλά στη συγκεκριμένη περίοδο κυριολεκτικά τα Σάλωνα σφάζουν αρνιά. Κι εκείνοι δεν βλέπουν ούτε πίσω τους. Φαντάσου ότι μπαίνει κάποιος οπλισμένος στο σπίτι σου την ώρα που κοιμάσαι μαζί με τη γυναίκα σου και τα παιδιά σου.

Και δίπλα στο κομοδίνο σου έχεις ένα πιστόλι. Θα κάτσεις να τον ρωτήσεις τι γυρεύει μέσα στο σπίτι σου; Εμείς λοιπόν είμαστε οι άνδρες, κι εσείς είσαστε οι γυναίκες και τα παιδιά. Οπλισμένοι μπαίνουν με άσχημες διαθέσεις μέσα στο σπίτι μας, κι εγώ ενώ είμαι οπλισμένος, τον πιάνω στις σφαλιάρες για να θυμάται και την άλλη φορά να μην πλησιάσει. Το ελληνικό έθνος δεν πρέπει να ανησυχεί για το Ναυτικό του, την Αεροπορία του και τις Ένοπλες Δυνάμεις. Να ανησυχεί για άλλα πράγματα. Τι κάνετε σήμερα;

Χρειάζομαι τέσσερις ζωές για να ξεκουραστώ απ’ αυτό που έζησα. Μου έγιναν προτάσεις, αλλά στα 21 χρόνια τους είπα «θα είμαι κοντά σας εφόσον η ιστορία μας καλέσει…» και πήγα να ξεκουραστώ! Η σημερινή πολεμική αεροπορία παρά τις παρούσες συνθήκες στη χώρα μας, παρά τα προβλήματα, είναι νούμερο ένα στον πλανήτη. Κοινή παραδοχή πάντων. Και μας έβγαλαν πρώτους χωρίς να έχουμε φίλους.

Μας βγάλανε πρώτους γιατί είμαστε καλοί. Από την ώρα που αποστρατεύτηκα, προσπαθώ να διδάξω την τίγρη να οργώνει χωράφι! Έχεις δει τίγρη να οργώνει χωράφι; Ούτε εγώ! Ακόμα προσπαθώ. Πριν από δύο μήνες κατέθεσα αναφορά στην Πολεμική Αεροπορία και ζήτησα την επιστροφή μου ως ιπτάμενος για να ενισχύσω τα αεροσκάφη πυροσβέσεως. Έχω συμμετάσχει σε αποστολές. Τα χρονάκια μου με παίρνουν ακόμα. Νομίζω ότι μπορώ να βοηθήσω. Δωδεκανήσιος που πέταγε χαμηλά για να «χαιρετήσει»!

Όποτε πετάγαμε εδώ αποστολές στην περιοχή, ειδικά πάνω από το Καστελλόριζο, πετάγαμε πολύ χαμηλά για να αισθάνονται ότι δεν είναι μόνοι του. Μόνοι μπορεί να μοιάζουνε, αλλά σε μερικά λεπτά εμείς είμαστε από πάνω τους, κι έχουμε τεράστια δύναμη. Και τη Μονόλιθο τη χαιρετάγατε, έμαθα!

Όταν πετάγαμε προς Καστελλόριζο κι επέστρεφα, όφειλα να αποδώσω έναν χαιρετισμό στην πατρίδα μου. Περνούσα πάνω από το χωριό μου, τη Μονόλιθο. Το ‘χουνε και το λένε. Ξέρανε ποιος περνάει. Με ακούγανε από την Απολλακιά όταν πλησίαζα και προετοιμάζονταν ψυχολογικά γιατί έτρεμε όλη η περιοχή. Πέρναγα, τους έριχνα έναν χαιρετισμό δευτερολέπτων και εξαφανιζόμουν. Αυτό το «Μονολιθιάτες, είμαι κι εγώ εδώ». Έχω τη δυνατότητα να τη χαιρετήσω την ιδιαίτερη πατρίδα μου, αφού την υπερασπίζομαι.
Τι βλέπετε να γίνεται, θα έχουμε περαιτέρω προβλήματα με τους Τούρκους;

Οι Τούρκοι ασκούν διπλωματική και πολιτική πίεση σ’ όλα τα επίπεδα για πετύχουν ό,τι μπορούν. Κι ο Ερντογάν το ξέρει, δεν θα πάρει εδάφη, αυτό που θα πάρει είναι καταστροφή.⚔️??☦️??️®️

Για τις βλαβερές για τον ανθρώπινο οργανισμό ουσίες, τις οποίες μπορεί να περιέχουν υπερεπεξεργασμένα κατά την παραγωγή τους τρόφιμα και ενδεχομένως σχετίζονται με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου καθώς και για το τι πρέπει να προσέχουν και να επιδιώκουν να καταναλώνουν οι πολίτες, μίλησε στο «ethnos.gr» ο αναπληρωτής καθηγητής Βασικής Ιατρικής Διατροφολογίας – Υγιεινής του Τμήματος Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μιχάλης Χουρδάκης.

Είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα, το οποίο δεν πρέπει να το… προσπεράσουμε, αλλά να το διαβάσουμε με μεγάλη προσοχή…

Ποια επεξεργασμένα τρόφιμα αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου

Όπως λέει, όσα τρόφιμα έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι, ζάχαρη και λίπος και άρα έχουν πολλές θερμίδες και λίγες φυτικές ίνες, μπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία αυτών που ενδεχομένως σχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνων.

«Όπως είναι ένα ψωμί μακράς διάρκειας, δηλαδή παραπάνω των εφτά ημερών, υπερεπεξεργασμένα δημητριακά, ανθρακούχα ποτά και άλλα. Κατά τη διαδικασία επεξεργασίας αυτών των τροφίμων είναι πιθανό να επικάθονται σε αυτά τοξικά υπολείμματα από τη συσκευασία. Επίσης, είναι σημαντικό πόσο κατάλληλο ή όχι είναι το τάπερ, το κουτί ή το μπουκάλι που βάζουμε αυτά τα τρόφιμα, αφού κάποια αντικείμενα μπορούν να αποθηκεύουν για λίγες μέρες και άλλα για πολλές. Για παράδειγμα, αν αγοράσουμε μέλι σε πλαστικό μπουκάλι, θα πρέπει στο σπίτι μας να το μεταφέρουμε σε γυάλινο», λέει ο κ. Χουρδάκης.

Κατά τον ίδιο, τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να περιέχουν τεχνητά γλυκαντικά, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιων μορφών καρκίνου, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση οδηγεί η μεγάλη περιεκτικότητά τους σε συντηρητικά. Επίσης, ύποπτη για καρκινογενέσεις είναι και η παρουσία ακρυλαμιδίου σε τρόφιμα, το οποίο μπορεί να προκύψει από την επεξεργασία τους σε υψηλές θερμοκρασίες. Όπως λέει ο κ. Χουρδάκης, η ύπαρξη ακρυλαιμιδίου δεν είναι πάντοτε εμφανής.

«Από τις συσκευασίες μπορεί να υπάρχουν στα τρόφιμα και διθαινόλες, οι οποίες σχετίζονται με ορμονοεξαρτώμενους καρκίνους. Επίσης, τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα δεν έχουν πολλές φυτικές ίνες, οι οποίες από μόνες τους αποτελούν ασπίδα προστασίας από τους καρκίνους. Άρα, όποιος καταναλώνει τα τρόφιμα αυτά, δεν καταναλώνει πολλές φυτικές ίνες και έτσι έχει μικρότερη προστασία», αναφέρει ο καθηγητής του ΑΠΘ.

«Στροφή» στα εποχικά και τοπικά τρόφιμα

Ο κ. Χουρδάκης συνιστά τους πολίτες, για μεγαλύτερη προστασία της υγείας τους να επιδιώκουν την κατανάλωση εποχικών και τοπικών τροφίμων, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά εποχής και οι ξηροί καρποί. Όπως λέει χαρακτηριστικά, ένα ροδάκινο που πωλείται την άνοιξη, έχει σίγουρα δεχθεί μια πολύ μεγάλη επεξεργασία. Κατά τον ίδιο, η κατανάλωση των εντός εποχής τροφίμων συμβάλλει και στην καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος.

«Τώρα, το πόσο βιώσιμη οικονομοτεχνικά για το κάθε νοικοκυριό είναι η κατανάλωση εποχικών και τοπικών τροφίμων, αφού δεν είναι τόσο φτηνά όσο τα επεξεργασμένα, είναι μια ερώτηση στην οποία δεν μπορώ να δώσω σαφή απάντηση. Όμως, είναι σημαντικό να καταλάβουν οι καταναλωτές ότι τα φτηνά τρόφιμα μπορεί να είναι ακριβότερα μακροπρόθεσμα σε ανθρωποέτη ζωής ή αναπηρίας. Πρέπει να υποστηριχθεί η εκπαίδευση για τα οφέλη στο πορτοφόλι και στην υγεία μας από την κατανάλωση τροφίμων. Τέλος, να σημειωθεί ότι η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας θερμίδων ενέχει κινδύνους παχυσαρκίας, αφού αθροιστικά συσσωρεύονται. Αυτή αποτελεί επιβάρυνση και για το δημόσιο σύστημα υγείας αλλά και για της υγεία του καθενός πολίτη ξεχωριστά», τονίζει στο «ethnos.gr» ο κ. Χουρδάκης.

Διεθνής μελέτη

Ο ίδιος, χαρακτηρίζει ως πολύ καλή την πρόσφατη μελέτη, που συσχετίζει επεξεργασμένα τρόφιμα με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και η οποία εκπονήθηκε από ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου, σε συνεργασία με επιστήμονες της Διεθνούς Υπηρεσίας Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) και των πανεπιστημίων του Σάο Πάολο (Βραζιλία) και Nova Λισαβόνας (Πορτογαλία). Η συγκεκριμένη μελέτη δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «eClinical Medicine».

«Για να μπορέσει να χαρακτηριστεί μία μελέτη ως αξιόλογη ή μη, είναι ιδιαίτερα σημαντικό ποιος είναι ο συγγραφέας της και κυρίως το πού δημοσιεύθηκε. Η συγκεκριμένη έρευνα δημοσιεύθηκε σε ένα πολύ αξιόλογο επιστημονικό περιοδικό και άρα δεν μπορεί να είναι κάποιος δύσπιστος απέναντι σε αυτήν, ιδίως εφόσον εξετάστηκαν περίπου 200.000 άτομα», τονίζει στο «ethnos.gr» κ. Χουρδάκης.

Η διεθνής μελέτη ανέλυσε στοιχεία για περίπου 198.000 άτομα 40-69 ετών, η υγεία των οποίων παρακολουθήθηκε σε βάθος δεκαετίας. Στη διάρκεια της μελέτης, περίπου 16.000 άνθρωποι εμφάνισαν καρκίνο και 4.000 πέθαναν εξαιτίας του.

Διαπιστώθηκε ότι για κάθε 10% αύξηση στην κατανάλωση πολύ επεξεργασμένων τροφίμων από έναν άνθρωπο, υπήρχε αύξηση 2% στην πιθανότητα γενικά να διαγνωσθεί καρκίνος και 19% ειδικότερα στην πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών. Ακόμη, υπήρχε αύξηση στη θνησιμότητα από καρκίνο κατά 6% γενικά και ειδικότερα κατά 16% από καρκίνο του μαστού και κατά 30% από καρκίνο των ωοθηκών.

Πηγή: ethnos.gr

Εντός και εκτός των τειχών της… πόλης

Τώρα που καταλάγιασε η… σκόνη - κανονικά θα έπρεπει να είχε γίνει... επανάσταση - από τον τελευταίο θάνατο μέσα σε αγωνιστικό χώρο, αυτή τη φορά ερασιτέχνη παίκτη σε γήπεδο της Αργολίδας, θέλω να ρωτήσω: «Όλα καλά, το λύσαμε το θέμα με τους απινιδωτές; Από εδώ και πέρα θα λειτουργούν όλα όπως πρέπει, ώστε σε κάποιο επεισόδιο να παρέχονται όλες αυτές οι υπηρεσίες, ώστε να εξαντλούνται οι πιθανότητες για να κρατηθεί ένας αθλητής στη ζωή;»…

Άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους ρε γαμώτο και για κάποιους προέχει να μετατεθούν αλλού οι ευθύνες; Είτε λέγονται Δήμοι και ΚΕΔΕ, είτε Περιφέρειες, είτε ομάδες, είτε ενώσεις, είτε ομοσπονδίες κ.α.… Προσωπικά δε με ενδιαφέρει ποιος έχει την ευθύνη, ανάλογα και με τους κατοίκους κάθε περιοχής, ώστε να υπάρχει γιατρός στο γήπεδο, έχοντας ακριβώς δίπλα του τον απινιδωτή, όπου υπάρχει αθλητική δραστηριότητα. Είναι σημαντικό να ξέρει κάποιος να χειρίζεται αυτό το σημαντικό όργανο. Επίσης, πολύ σημαντική είναι η ανάγκη για αναβάθμιση του προαθλητικού ελέγχου.

Όλοι θα πρέπει να κάτσουν κάτω σ’ ένα τραπέζι και ανάλογα με το τι προβλέπεται, είτε βάσει το πληθυσμού, είτε με άλλα κριτήρια να δημιουργήσουν ένα ασφαλές πλαίσιο άθλησης. Εν ανάγκη ας κλείσουν και γήπεδα, όταν δεν είναι δυνατόν να υπάρχει κάλυψη σε όλα, όταν βλέπετε ότι έχουν αυξηθεί οι θάνατοι με καρδιακά επεισόδια. Και φυσικά να κάνουν σωστά τη δουλειά τους όσοι έχουν επιφορτιστεί να παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες…

Κάποτε είχα διαβάσει ότι σ’ ένα γήπεδο που «έφυγε» αθλητής, ενώ υπήρχε απινιδωτής στο γήπεδο, την ώρα που τον ζήτησαν οι γιατροί, κάποιοι τον έψαχναν σε αποθήκες στα αποδυτήρια! Σίγουρα, σε παιχνίδια επαγγελματικών κατηγοριών οι υπηρεσίες είναι καλύτερες. Μέχρι τώρα στη Γ’ Εθνική κατηγορία, μετά και το επεισόδιο με τον Κρίστιαν Έρικσεν στο τελευταίο EURO, για να ξεκινήσει ένας ματς, έπρεπε να υπάρχουν στο γήπεδο γιατρός και απινιδωτής, κάτι για το οποίο είναι υπεύθυνη η γηπεδούχος ομάδα. Τώρα το που θα βρίσκεται ο απινιδωτής, ώστε να υπάρχει έγκαιρη χρήση του είναι θέμα των αξιωματούχων του αγώνα. Δεν είναι προϋπόθεση η παρουσία ασθενοφόρου.

Μετά τα τελευταία περιστατικά και σε παιχνίδια των ΕΠΣ, η ΕΠΟ τόνισε ότι για να διεξαχθεί αγώνας σε οποιοδήποτε γήπεδο, θα πρέπει να υπάρχει, επίσης, απινιδωτής. Ζητώντας από Δήμους και αρμίδια Υπουργεία να ενεργοποιηθούν για αυτό το πολύ σοβαρό θέμα…

Τώρα, κατάλαβαν κάποιοι πόσο σοβαρό είναι το συγκεκριμένα θέμα. Και όπως ενημερώθηκα, όντως Δήμοι τρέχουν για να εξασφαλίσουν απινιδωτές για τα γήπεδά τους, πολλές φορές αυτό γίνεται και με δωρεές από κάποιους που έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν. Ας βοηθήσουν όλοι, το θέμα είναι πολύ σοβαρό…

Ας δούμε τι συνέβη μετά και τον θάνατο του Σάκη Σαράντη στο Δρέπαντο Ναυπλίου, στον αγώνα Προίτος – Εθνικός Τολού για την Α2 κατηγορία της ΕΠΣ Αργολίδας

Όπως διάβασα, «μπαλάκι» έγιναν οι ευθύνες ανάμεσα στον Δήμο Ναυπλιέων και την Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αργολίδας σχετικά με ποιανού είναι αρμοδιότητα η τοποθέτηση απινιδωτών στις αθλητικές εγκαταστάσεις της περιοχής.

Η κόντρα ξέσπασε μετά τον θάνατο του ποδοσφαιριστή Σάκη Σαράντη, ενώ αγωνιζόταν στο γήπεδο του Δρεπάνου το βράδυ της περασμένης Κυριακής (29/01), ενώ όλοι θεωρούν ότι έκαναν σωστά τη δουλειά τους!

Η ανακοίνωση του Δήμου Ναυπλιέων

«Εκφράζοντας τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια στην οικογένεια του συντοπίτη και φίλου Σάκη Σαράντη και ενώ θα θέλαμε να υπάρχει σεβασμός στο οδυνηρό πραγματικά γεγονός, αναγκαζόμαστε να απαντήσουμε θεσμικά σε κακώς κείμενα δημοσιεύματα τα οποία προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν.

Αυτό το κάνουμε όχι για να δικαιολογήσουμε κάτι, ούτε για να αποφύγουμε ευθύνες αλλά μόνο για να αποκαταστήσουμε την αλήθεια.

Η Κοινή Υπουργική Απόφαση διαχωρίζει τα γήπεδα σε κατηγορίες ανάλογα με τον πληθυσμό και τους θεατές. Για τα στάδια όπως το ΔΑΚ Ναυπλίου (ο Δήμος Ναυπλιέων έχει τοποθετήσει απινιδωτή) αναφέρει ότι "απαιτείται η ύπαρξη φορητού απινιδωτή για μεγάλες αθλητικές εγκαταστάσεις".

Για την κατηγορία που υπάγεται το γήπεδο του Δρεπάνου με πάνω από 200 κατοίκους και κάτω από 500 θεατές αναφέρεται ότι "θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ύπαρξη φορητού απινιδωτή κατά τη διάρκεια των αγώνων όπως απαιτείται επίσης τουλάχιστον η παρουσία εκπαιδευμένου προσωπικού για χορήγηση πρώτων βοηθειών. Κατά τη διάρκεια των αγώνων είναι απαραίτητη η παρουσία ασθενοφόρου".

Αυτό αναγράφεται στο άρθρο 12 μαζί με άλλες υποχρεώσεις που ευθέως παραπέμπουν στους διοργανωτές των αγώνων. Οι Δήμοι σύμφωνα με τους νόμους και τις διατάξεις δεν έχουν καμία ευθύνη, υποχρέωση και αρμοδιότητα να τοποθετήσουν απινιδωτή σε γήπεδα της συγκεκριμένης κατηγορίας.

Ο δήμος έχει τοποθετήσει απινιδωτές στο κεντρικό στάδιο στα κλειστά γυμναστήρια, στο κολυμβητήριο σε χώρους συνάθροισης, στο κοινωνικό ιατρείο, στον ΕΟΠΠΥ και έχει δώσει απινιδωτές στο ΕΚΑΒ και στο νοσοκομείο Ναυπλίου και διατίθενται και φορητοί απινιδωτές όπου ζητηθούν.

Τραγικά γεγονότα όπως ο θάνατος συμπολίτη μας στο γήπεδο του Δρεπάνου, δεν μπορεί να αποτελούν ευκαιρία για τη διατύπωση πρόχειρων και ανυπόστατων κριτικών».

Η απάντηση της ΕΠΣ Αργολίδας

Όπως αναφέρει η Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αργολίδας σε απάντησή της στην παραπάνω ανακοίνωση:

«Κατά Πανελλήνια πρωτοτυπία ο Δήμος Ναυπλιέων θέλει να μεταθέσει την ευθύνη για την ύπαρξη απινιδωτών στις αθλητικές εγκαταστάσεις στην ΕΠΣ Αργολίδας και σε άλλες ομοσπονδίες και Ενώσεις.

Είναι αυτονόητο ότι η προσπάθεια αυτή είναι παντελώς αβάσιμη και ανυπόστατη.

Σήμερα Ημέρα Μεγάλου Πένθους για τον Αθλητισμό πρέπει να σταματήσουν οι τακτικισμοί και επιτέλους να αναλάβει ο καθένας το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί για την προστασία της ζωής και της υγείας των αθλητών.

Καλούμε για πολλοστή φορά το Δήμο Ναυπλιέων να αναλάβει τις δικές του ευθύνες και να φροντίσει για την προμήθεια και εγκατάσταση των απινιδωτών στις αθλητικές εγκαταστάσεις του».

ΚΕΔΕ: «Σύμφωνα με τον ΚΑΠ υπεύθυνη για απινιδωτή είναι η γηπεδούχος ομάδα»

Ανακοίνωση της ΚΕΔΕ σχετικά με το τι ισχύει για την αδειοδότηση των αθλητικών εγκαταστάσεων των Δήμων και πως συνδέεται με την ύπαρξη στους αθλητικούς χώρους απινιδωτή. Από αυτή προκύπτουν ότι:

1) «Η ύπαρξη φορητού απινιδωτή κατά τη διάρκεια μόνο των αγώνων, κι είναι ανεξάρτητο της διαδικασίας αδειοδότησης των αθλητικών εγκαταστάσεων».

2) «Κατ' ανάλογη δε εφαρμογή του Κανονισμού Αγώνων Ποδοσφαίρου, Πρωταθλημάτων της Επαγγελματικών και Ερασιτεχνικών Πρωταθλημάτων της ΕΠΟ, άποψή μας είναι πως υπεύθυνη για την ύπαρξη απινιδωτή στον αγώνα είναι η γηπεδούχος ομάδα, η οποία επίσης έχει την ευθύνη για την παρουσία και ιατρού, κατά τη διάρκεια του αγώνα». Αρα, η Κεντρική Ενωση των Δήμων Ελλάδας θεωρεί ότι υπεύθυνη για την ύπαρξη απινιδωτή είναι η γηπεδούχος ομάδα, ενώ η ΕΠΟ (σ.σ. δείτε την ανακοίνωση στο τέλος) ρίχνει την ευθύνη στους Δήμους, για να εφοδιάσουν με απινιδωτές τα γήπεδα.

Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΚΕΔΕ:

«Με αφορμή την ανακοίνωση που εξέδωσε η Εκτελεστική Επιτροπή της ΕΠΟ, σχετικά με την απόφαση που έλαβε να αποστείλει προς την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος επιστολή, με την οποία θα ζητείται να ενημερωθούν οι δήμοι όλης της χώρας πως αποτελεί προϋπόθεση αδειοδότησης των γηπέδων, η ύπαρξη απινιδωτή σε κάθε γήπεδο, θα θέλαμε να ξεκαθαρίσουμε τα παρακάτω:

Α. Είναι αυτονόητο πως οι δήμοι στην ιδιοκτησία των οποίων ανήκουν αθλητικοί χώροι που φιλοξενούν ποδοσφαιρικούς αγώνες, οφείλουν να λαμβάνουν και λαμβάνουν υπόψη τους και τηρούν, όλα όσα προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία, σχετικά με την αδειοδότηση των αθλητικών υποδομών και την ασφαλή διεξαγωγή των αγώνων που τελούνται σε αυτές. Με την ασφάλεια των αθλητών δεν έχει δικαίωμα να παίζει κανείς και οι δήμοι πάντως δεν παίζουν σε καμία περίπτωση.

Β. Για τη μεγάλη πλειοψηφία των αθλητικών εγκαταστάσεων, όπου διεξάγονται τοπικοί και ερασιτεχνικοί αγώνες, δεν είναι υποχρεωτική, εκ του νόμου, η ύπαρξη απινιδωτή ως προϋπόθεση για την αδειοδότηση τους. Αυτό που πρέπει να εξασφαλίζεται είναι η ύπαρξη φορητού απινιδωτή κατά τη διάρκεια μόνο των αγώνων, κι είναι ανεξάρτητο της διαδικασίας αδειοδότησης των αθλητικών εγκαταστάσεων.

Κατ΄ ανάλογη δε εφαρμογή του Κανονισμού Αγώνων Ποδοσφαίρου, Πρωταθλημάτων της Επαγγελματικών και Ερασιτεχνικών Πρωταθλημάτων της ΕΠΟ, άποψή μας είναι πως υπεύθυνη για την ύπαρξη απινιδωτή στον αγώνα είναι η γηπεδούχος ομάδα, η οποία επίσης έχει την ευθύνη για την παρουσία και ιατρού, κατά τη διάρκεια του αγώνα.

Γ. Μόνο στις αθλητικές εγκαταστάσεις, με 5.000 θεατές και πάνω, στους αγώνες εθνικών και επαγγελματικών κατηγοριών και στους διεθνείς αγώνες, είναι υποχρεωτικό να υπάρχει σε μόνιμη βάση απινιδωτής, με ευθύνη του φορέα στον οποίο ανήκει το γήπεδο, ως προϋπόθεση για την αδειοδότηση τους.

Δ. Σε κάθε περίπτωση, οι Δήμοι πρωτοστατούν και θα πρωτοστατήσουν και στο μέλλον σε κάθε σοβαρή κι οργανωμένη προσπάθεια της Πολιτείας, των ομοσπονδιών και των αθλητικών σωματείων, προκειμένου να προστατέψουμε την υγεία και τις ζωές των αθλουμένων στις αθλητικές μας εγκαταστάσεις.

Η συν-ευθύνη όλων μας είναι ανεξάρτητη και πάνω από το γεγονός της ύπαρξης απινιδωτή, σε κάθε αδειοδοτημένο γήπεδο. Όμως εξίσου σημαντικό είναι να υπάρχει πραγματικός, σχολαστικός και τακτικός έλεγχος από πλευράς ομοσπονδιών και σωματείων, της υγείας των αθλητών που συμμετέχουν στους αγώνες όλων των πρωταθλημάτων.

Καλό είναι να παίζουμε μπάλα, αλλά μην πετάμε την μπάλα στην κερκίδα».

ΕΠΟ: «Κανένας αγώνας ερασιτεχνικών πρωταθλημάτων χωρίς απινιδωτή στο γήπεδο»

Νωρίτερα, η Εκτελεστική Επιτροπή της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας κατά τη συνεδρίαση της (σ.σ. 30/1) συζήτησε εκ νέου και εκτενώς το θέμα των αιφνίδιων θανάτων ποδοσφαιριστών στα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα.

Η ΕΕ της ΕΠΟ αποφάσισε λόγω των πρόσφατων γεγονότων και επειδή οι Δήμοι δεν έχουν φροντίσει να εφοδιάσουν με απινιδωτές τα γήπεδα της ιδιοκτησίας τους μη τηρώντας τις σχετικές διατάξεις, ουδείς αγώνας ερασιτεχνικών πρωταθλημάτων θα διεξαχθεί από εδώ και πέρα και έως ότου οι Δήμοι ασκήσουν τα νόμιμα καθήκοντά τους. Επιπλέον η ΕΕ της ΕΠΟ αποφάσισε να αποστείλει επιστολή στα αρμόδια Υπουργεία με την οποία θα ζητά την προμήθεια με κεντρική διαχείριση των απινιδωτών που απαιτούνται και την περαιτέρω ενημέρωση όλων των Δήμων για το θέμα.

Προσφορά απινιδωτή στο ΔΑΚ Δρεπάνου

Εν τω μεταξύ, όπως ανακοινώθηκε, έγινε προσφορά απινιδωτή στο ΔΑΚ Δρεπάνου. Αναλυτικά:

«Η ΕΤΑΙΡΙΑ ARGOIL E.E. – ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ – πρώην πρόεδρος του Παναυπλιακού – μετά τον άδικο χαμό του πρώην αρχηγού και ποδοσφαιριστή επί προεδρίας μου, Σάκη Σαράντη, χορηγώ στη μνήμη του έναν αυτόματο απινιδωτή.

Ο απινιδωτής αυτός θα είναι διαθέσιμος για όλες τις ομάδες που κάνουν χρήση στο ΔΑΚ Δρεπάνου ως γηπεδούχες, όπου και συνέβη το δυσάρεστο γεγονός και θα βρίσκεται στο πρακτορείο ΟΠΑΠ του κυρίου Νικολάου Τράκα στο Δρέπανο.

Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον δήμαρχο Ναυπλίου, Δημήτριο Κωστούρο, για την βοήθειά του στην διαδικασία της χορηγίας μου».

Αγώνες μόνο με γιατρούς αποφάσισαν οι ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές μετά τον χαμό 20χρονου αθλητή

Την ίδια ώρα, σύσκεψη με την οποία έκαναν σαφές πως θα διεκδικήσουν με κάθε πρόσφορο μέσο τη διεξαγωγή αγώνων μόνο με ύπαρξη απινιδωτή και γιατρού στο γήπεδο, μετά τον τραγικό χαμό του 20χρονου ποδοσφαιριστή του Καραϊσκάκη Μαυρομματίου (απέναντι στη Δόξα Αμπέλου για τη β' ερασιτεχνική κατηγορία της ΕΠΣ Καρδίτσας), που κατέρρευσε στον αγωνιστικό χώρο κατά τη διάρκεια αγώνα στις 15 Ιανουαρίου. Το πλήρωμα του ΕΚΑΒ δεν μπόρεσε να τον σώσει, καθώς το γήπεδο δεν ήταν εξοπλισμένο με τα απαραίτητα ιατρικά εργαλεία, πραγματοποίησαν το βράδυ της Πέμπτης (02/02) αθλητές ερασιτεχνικών σωματείων της Καρδίτσας.

Όπως αναφέρεται και στο «902.gr», ξεκαθάρισαν πως είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν ακόμα και σε αποχή από τους προγραμματισμένους αγώνες κυπέλλου – καθώς υπάρχει αναβολή των αναμετρήσεων πρωταθλήματος το Σαββατοκύριακο μετά από απόφαση της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Καρδίτσας- ενώ αναμένεται να προχωρήσουν και σε συλλογή υπογραφών πως δεν θα συμμετέχουν σε αγώνα όπου δεν θα τηρούνται οι βασικοί κανόνες προστασίας της ζωής τους.

Τις θέσεις του ΚΚΕ για την προστασία των αθλητών όπως δωρεάν προαθλητικό έλεγχο και παρακολούθηση για όλους τους αθλούμενους από τις δημόσιες μονάδες ΠΦΥ, καθιέρωση με κρατική ευθύνη της κάρτας υγείας του μαθητή και αθλητή, με δωρεάν εξετάσεις ανά 3 μήνες, την τοποθέτηση απινιδωτών σε όλα τα γήπεδα της Καρδίτσας με ευθύνη του κράτους αλλά και εκπαίδευση του κατάλληλου προσωπικού που να μπορεί να τους χρησιμοποιήσει καθώς επίσης και να μη διεξάγεται καμία αθλητική δραστηριότητα χωρίς την παρουσία γιατρού σε σχολεία και αθλητικά κέντρα με κρατική ευθύνη, κατέθεσε στη σύσκεψη ο Νίκος Τέγος, μέλος του Γραφείου Περιοχής Θεσσαλίας και υποψήφιος βουλευτής του ΚΚΕ εκ μέρους αντιπροσωπείας της ΚΟ Καρδίτσας που αποτελούνταν και από τον Βασίλη Κρανιά, δημοτικό σύμβουλο Καρδίτσας.

Ο Ν. Τέγος επίσης ανέφερε πως «είναι πολύ ελπιδοφόρο ότι παίρνετε την υπόθεση στα χέρια σας με την προσπάθειά σας να συγκροτήσετε σύνδεσμο ερασιτεχνών ποδοσφαιριστών για να διεκδικήσετε οργανωμένα το δίκαια αιτήματά σας. Είναι βαρβαρότητα σήμερα νέοι άνθρωποι να χάνουν τη ζωή τους μέσα στα γήπεδα σε μια εποχή που η επιστήμη και η τεχνολογία έχουν φτάσει σε αυτά τα επίπεδα. Ο Ηλίας Μπρέλλας ας σκεφτούμε σε ποια περιοχή έχασε τόσο άδικα τη ζωή του μέσα στον αγωνιστικό χώρο από ανακοπής καρδιάς. Στον Δήμο Μουζακίου, που το Κέντρο Υγείας της περιοχής κατέρρευσε από τις πλημμύρες του "Ιανού" και 2 χρόνια μετά δεν έχει κατασκευαστεί ακόμα. Σε μια περιοχή που οι τραγικές ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό είναι μεγάλες, χωρίς ουσιαστική ΠΦΥ για τον λαό της περιοχής. Καμία μέριμνα επίσης δεν υπάρχει για τον απαραίτητο εξοπλισμό (π.χ. απινιδωτής) αλλά και το κατάλληλα εκπαιδευμένο ιατρικό προσωπικό στη διάρκεια του αγώνα που θα μπορούσαν κυριολεκτικά να σώσουν ζωές».

«Οι αιτίες είναι συγκεκριμένες, οι απαραίτητες εξετάσεις αφήνονται στην ατομική ευθύνη του αθλητή, όπως και το μεγάλο κόστος που πρέπει να καλυφθεί από τον ίδιο και την οικογένειά του. Οι αθλητικοί σύλλογοι και οι ομάδες αδυνατούν να καλύψουν αυτά τα έξοδα λόγω της υποχρηματοδότησής τους, όταν τη ίδια στιγμή δίνεται πακτωλός χρημάτων στις μεγάλες ΠΑΕ», υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι «για το ΚΚΕ είναι ξεκάθαρο ότι η προστασία της υγείας όλου του λαού, όπως και των αθλητών, πρέπει να είναι ευθύνη του κράτους και όχι ατομική. Η πρόληψη στα θέματα υγείας και ασφάλειας όσων αθλούνται επιβάλλεται να καλυφθεί με επάρκεια και αποτελεσματικότητα με τη δημιουργία ενός αποκλειστικά δημόσιου και δωρεάν, ενιαίου και καθολικού συστήματος Υγείας και Πρόνοιας, με ανεπτυγμένη την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Με πυρήνα το δημόσιο Κέντρο Υγείας μπορούν να λειτουργήσουν υπηρεσίες με εξειδικευμένο προσωπικό (αθλίατρος, φυσικοθεραπευτής κ.ά.) με τα αντίστοιχα υποστηρικτικά εργαστήρια, για τη συστηματική - περιοδική προληπτική παρακολούθηση της υγείας των αθλητών, την πρόληψη και έγκαιρη αντιμετώπιση των κινδύνων στα γήπεδα, στους χώρους άθλησης, στο σχολείο, στις σχολές, στη γειτονιά, τα γυμναστήρια, καθώς και την ενημέρωση και εκπαίδευση των αθλητών και γενικά των νέων σε θέματα φυσικής αγωγής».

Σημείωσε ακόμα πως «ως ΚΚΕ, θεωρούμε πως η μαζική άθληση και άσκηση του λαού πρέπει να είναι προτεραιότητα ιδίως για τη νεολαία μας ώστε να μένει μακριά από κάθε είδους εξαρτήσεις. Πόσο μάλλον μετά τον εγκλεισμό της πανδημίας θεωρούμε πως ο αθλητισμός και ο πολιτισμός έπρεπε να είναι στις προτεραιότητες του κράτους και της κυβέρνησης, καθώς μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά τον λαό να αντιμετωπίσει φαινόμενα ψυχικής υγείας που έχουν ενταθεί. Όμως αυτό το κράτος είναι εχθρικό απέναντι στις λαϊκές ανάγκες, αλλά είναι ιδιαίτερα ικανό ώστε να τσακίζει τα δικαιώματα του λαού, να ρημάζει το εισόδημά μας με την ακρίβεια, να αφήνει τα αθλητικά σωματεία χωρίς οικονομική στήριξη» και καταλήγοντας είπε πως το ΚΚΕ θα είναι δίπλα στους αγώνες και τις διεκδικήσεις σας, «μπορούμε σε κοινό βηματισμό και συντονισμό ο αθλητικός κόσμος, με φορείς της περιοχής, όπως την Ένωση Νοσοκομειακών Ιατρών Καρδίτσας, τους αγρότες, που αυτή την περίοδο και αυτοί δίνουν μάχη επιβίωσης, τα σωματεία των εργαζομένων, τους γονείς να διεκδικήσουμε τη ζωή που μας αξίζει. Να πούμε φτάνει πια!! Κανένας αθλητής να μη χάνει τη ζωή του».

Ποδόσφαιρο: Γιατί χάνονται ζωές στα γήπεδα των τοπικών

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το θέμα που φιλοξένησε η «Καθημερινή» (kathimerini.gr), μετά τον θάνατο του 20χρονου παίκτη στην Καρδίτσα. Διαβάστε αναλυτικά:

Την περασμένη Κυριακή (15/01), ένας ποδοσφαιριστής, μόλις 20 ετών, κατέρρευσε στο γήπεδο κατά τη διάρκεια ενός ματς στην Καρδίτσα. Παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες γιατρών, ο νεαρός ποδοσφαιριστής δεν επανήλθε.

Το 2016, ο θάνατος του 14χρονου Σωτήρη Νικολακόπουλου, ο οποίος πέθανε από ανακοπή καρδιάς κατά τη διάρκεια φιλικού αγώνα στην Καλαμάτα, είχε σοκάρει την κοινή γνώμη. Λίγο αργότερα, διοργανώθηκε ένα ποδοσφαιρικό τουρνουά στη μνήμη του, με τα έσοδα να δίνονται για την αγορά απινιδωτή. Την ίδια χρονιά, με παρόμοιο τρόπο, έχασε τη ζωή του και ο Χαράλαμπος Καμπουρίδης του Αρη Ανθούπολης, στο γήπεδο Περιστερίου.

Το 2019, ο ποδοσφαιριστής Χρήστος Πετρίδης, κατά τη διάρκεια αγώνα του ΕΠΣ Μαγνησίας, κατέρρευσε μέσα στο γήπεδο και κατέληξε λίγο αργότερα στο νοσοκομείο.

Τον Φεβρουάριο του 2022, ο 22χρονος Αλέξανδρος Λάμπι κατέληξε κατά τη διάρκεια αγώνα μεταξύ των ομάδων της Ηλιούπολης και της Ερμιονίδας. Το περασμένο καλοκαίρι, 13χρονος υπέστη καρδιακό επεισόδιο και πέθανε μπροστά στα μάτια των γονιών του οι οποίοι παρακολουθούσαν τον αγώνα σε γήπεδο στην Ερέτρια.

Βέβαια, το περιστατικό που έχει καταγραφεί στη μνήμη των περισσοτέρων ήταν αυτό με τον Κρίστιαν Ερικσεν, ο οποίος σωριάστηκε στο έδαφος, στον αγώνα της Δανίας με τη Φινλανδία, κατά τη διάρκεια του Euro 2021. Ο Ερικσεν σώθηκε γιατί έπαιζε σε αγώνα κορυφαίας αθλητικής διοργάνωσης και χάρη στην παρουσία εξειδικευμένου ιατρικού τιμ το οποίο κατέβαλε υπεράνθρωπες προσπάθειες.

Η καρδιακή ανακοπή είναι η συχνότερη αιτία θανάτου στον δυτικό κόσμο, από την οποία χάνονται 350.000 Ευρωπαίοι τον χρόνο.

Μολονότι στην Ελλάδα έχουν ληφθεί ορισμένες πρωτοβουλίες, το ερώτημα που προκύπτει, και αφορά κυρίως τον ερασιτεχνικό αθλητισμό, είναι πόσο έτοιμοι είμαστε να αντιμετωπίσουμε παρόμοια περιστατικά; Είναι επαρκή τα μέτρα ασφαλείας; Οι ομάδες διαθέτουν στο δυναμικό τους ανθρώπους που ξέρουν να διαχειρίζονται τέτοια συμβάντα;

Το χάος μετά τη Super League 1

Ποιοι κανόνες προστασίας προβλέπονται για τα ατυχήματα στη διάρκεια των ποδοσφαιρικών αγώνων; Οι ομάδες της Super League 1 και 2 πρέπει να διαθέτουν ένα πλήρως εξοπλισμένο ιατρείο εντός γηπέδου, αλλά και ασθενοφόρο (ιδιωτικό ή του ΕΚΑΒ). Super League 1ορίζει επίσης γιατρό για κάθε αγώνα του πρωταθλήματος -εκτός δηλαδή από αυτούς που διαθέτουν οι ομάδες-.

Μετά το περιστατικό με τον Ερικσεν, η ΕΠΟ υποχρέωσε τις ομάδες που παίζουν στη Γ’ Εθνική να διαθέτουν απινιδωτή εντός του αγωνιστικού χώρου. Στις χαμηλότερες κατηγορίες – τοπικά πρωταθλήματα – όλα είναι «στον αέρα» και εξαρτώνται από το μπάτζετ και τις… καλές προθέσεις κάθε ομάδας.

Την ίδια στιγμή, ο όγκος των ποδοσφαιρικών αγώνων που διεξάγονται κάθε Κυριακή είναι πραγματικά μεγάλος. Μόνο στη Γ’ Εθνική συμμετέχουν φέτος 73 ομάδες από πέντε ομίλους.

Και φυσικά υπάρχουν και τα τοπικά πρωταθλήματα. Κάθε νομός έχει Α’ τοπικό, Β’ τοπικό και πολλές φορές και Γ’ τοπικό. Όπως είπε στην «Κ» παράγοντας από ομάδα της Γ’ Εθνικής: «Κάθε Κυριακή στον νομό Αργολίδας τρέχουν 15 ματς ταυτόχρονα. Το να υπάρχει σε αυτά ιδιωτικό ασθενοφόρο μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να ακουστεί, ενώ ως ανέκδοτο ακούγεται και το να σταθμεύουν έξω από όλους αυτούς τους αγώνες ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ».

Σημειώνεται ότι αμέσως μετά τον θάνατο του 20χρονου ποδοσφαιριστή στην Καρδίτσα (από ισχαιμία του μυοκαρδίου, όπως έδειξε η ιατροδικαστική έκθεση), η ΕΠΟ συνεδρίασε εκτάκτως και αποφάσισε να στείλει επιστολή στην Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας με την οποία ζητεί να ενημερωθούν όλοι οι δήμοι που έχουν στην ιδιοκτησία τους γήπεδα ότι είναι υποχρεωτική η ύπαρξη απινιδωτή ως προϋπόθεση για την αδειοδότησή τους.

Φαρμακοποιοί που εκτελούν χρέη γιατρού

Ο Αθανάσιος Παλάντζος, προπονητής του 20χρονου που κατέρρευσε πριν από τέσσερις ημέρες στην Καρδίτσα, λέει στην «Κ» πως οι απινιδωτές στα τοπικά πρωταθλήματα είναι είδος σπάνιο. Οπως σημειώνει: «Προφανώς και δεν είχαμε απινιδωτή στο γήπεδο, ποιος έχει; Σε όλη την Καρδίτσα, στις χαμηλές κατηγορίες, δεν υπάρχει ούτε ένας. Οταν κατέρρευσε το παλικάρι, δύο μέτρα αθλητής, που στους καρδιολογικούς ελέγχους έβγαινε πάντα “πεντακάθαρος”, ο άνθρωπος που εκτελούσε χρέη γιατρού έσπευσε να του κάνει ΚΑΡΠΑ. Με ένα ταλαίπωρο βαλιτσάκι πρώτων βοηθειών κινούνται οι περισσότεροι γιατροί στους αγώνες της περιφέρειας». Και τι σημαίνει «χρέη γιατρού»;

Ο κ. Παλάντζος εξηγεί πως ο «γιατρός» του αγώνα την περασμένη Κυριακή ήταν ένας «συγχωριανός φαρμακοποιός που έχει παρακολουθήσει σεμινάριο ΚΑΡΠΑ». Να σημειωθεί πως το ασθενοφόρο στην εν λόγω περίπτωση έφτασε στο γήπεδο μετά από 10 λεπτά.

Πάντως, ακόμα και εκεί όπου υπάρχουν απινιδωτές, η λειτουργία τους δεν είναι εξασφαλισμένη. Οταν πέθανε ο 22χρονος ποδοσφαιριστής στην Ηλιούπολη, τον Φεβρουάριο του 2022, απινιδωτής υπήρχε μεν στο γήπεδο, αλλά μακριά από τον αγωνιστικό χώρο. Μέχρι να φτάσει στον αθλητή πέρασε κάποιος χρόνος, ενώ και το ασθενοφόρο έκανε 20 λεπτά για να προσεγγίσει το γήπεδο.

«Είναι θέμα τύχης»

Ο ποδοσφαιριστής Γιώργος Γερεντές έχει βιώσει από πρώτο χέρι την καθυστερημένη ανταπόκριση σε ατύχημα μέσα στο γήπεδο. Τον Απρίλιο του 2021, ο παίκτης της ΑΟ Σελλάνων (στα Τρίκαλα) συγκρούστηκε με παίκτη της αντίπαλης ομάδας. Ο Γερεντές έχασε τις αισθήσεις του από τη σφοδρότατη σύγκρουση, ενώ έπαθε διάσειση, κάταγμα στο ζυγωματικό και σπασμένα δόντια. Το ασθενοφόρο από τη Λάρισα έφτασε ύστερα από 40 λεπτά.

«Εγώ ήμουν τυχερός γιατί η ομάδα μου τότε είχε φροντίσει να υπάρχει πάντα ένα κλιμάκιο του Ερυθρού Σταυρού σε κάθε αγώνα μας» περιγράφει ο ίδιος και συνεχίζει: «Όταν λιποθύμησα, έπεσαν πάνω μου 2-3 γιατροί. Χάρη στις μεγάλες προσπάθειές τους επανήλθα. Απινιδωτής, πάντως, δεν υπήρχε στο γήπεδο». Ο ίδιος σημειώνει ακόμα πως η ομάδα της Καλαμπάκας, όπου παίζει τώρα, διαθέτει απινιδωτή, αλλά, όπως τονίζει, είναι η μοναδική που έχει αυτό το απαραίτητο ιατρικό μηχάνημα σε όλα τα Τρίκαλα.

«Οσο πέφτουν οι κατηγορίες, τόσο χειρότερα γίνονται τα πράγματα» σημειώνει ο κ. Γερεντές, και εξηγεί: «Είναι θέμα τύχης τι μέσα ασφάλειας θα διαθέτει η ομάδα σου. Στα Β’ τοπικά πρωταθλήματα, τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει καν γιατρός αγώνα. Και στη Γ’ Εθνική, όμως, πολλές ομάδες επιστρατεύουν ανθρώπους που έχουν κάνει απλώς σεμινάρια, για να μην πέφτουν πρόστιμα. Θέλω να πω, με αφορμή την τελευταία ανακοίνωση της ΕΠΟ, πως οι καθυστερημένες αποφάσεις κάθε φορά που συμβαίνει ένα τραγικό περιστατικό δεν λύνουν το πρόβλημα. Χρειάζεται πρόληψη και έλεγχος για το τι τηρείται σε όλα τα επίπεδα».

Ποδοσφαιριστής που αγωνίζεται σε αθηναϊκές ομάδες έθεσε και την εξής παράμετρο: «Η ασφάλειά μας μέσα στα γήπεδα δεν κρίνεται μόνο από τους απινιδωτές και τους γιατρούς. Στα περισσότερα γήπεδα που έχω αγωνιστεί ο χλοοτάπητας είναι πολυτέλεια. Το έδαφος είναι συχνά τόσο κακοτράχαλο που από θαύμα δεν τραυματιζόμαστε συνέχεια».

Ανάγκη για αναβάθμιση του προαθλητικού ελέγχου

Θολό είναι και το κομμάτι του προαθλητικού ελέγχου που οφείλουν να κάνουν οι αθλητές πριν πάρουν το δελτίο τους για να αγωνιστούν, όπως ορίζει η ΕΠΟ. Σύμφωνα με τον κανονισμό, οι αθλητές που συμμετέχουν σε ομάδες πρέπει να υποβάλλονται σε καρδιογράφημα και σε triplex καρδιάς και να διαθέτουν και τη σχετική βεβαίωση από έναν καρδιολόγο.

Οπως όμως σημειώνει στην «Κ» ο Φώτης Πατσουράκος, καρδιολόγος, αντιπρόεδρος ΙΣΑ (Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών) και μέλος της ομάδας εργασίας καρδιαγγειακών νοσημάτων του υπουργείου Υγείας: «Σε πολλές περιπτώσεις, και ειδικά στην περιφέρεια, οι έλεγχοι γίνονται… στο πόδι. Οι ποδοσφαιριστές πηγαίνουν σε έναν ιδιώτη που πληρώνει η ομάδα για να δώσει μαζικές βεβαιώσεις, οι οποίες, αρκετές φορές, είναι διεκπεραιωτικές. Δεν υπάρχει η απαραίτητη εξατομικευμένη ματιά για κάθε αθλητή. Και να σημειωθεί πως τα triplex απαιτούν καλούς γιατρούς, καρδιολόγους απαραίτητα. Οι έλεγχοι πρέπει να είναι εξονυχιστικοί – πολλοί αθλητές μπορεί επί ευρημάτων να χρειαστεί να βάλουν ένα holter, για παράδειγμα. Εχω δει παιδιά που ήθελαν να αθληθούν και τους εξήγησα ότι δεν μπορούν να το κάνουν».

Σε αυτό το σημείο, ο κ. Πατσουράκος τονίζει πως ο καλός καρδιολογικός έλεγχος είναι σε σημαντικό βαθμό και ευθύνη του αθλητή και της οικογένειάς του. Οπως εξηγεί ο έμπειρος γιατρός: «δυστυχώς, είναι κάτι που συχνά αμελούν οι οικογένειες. Να τονιστεί, πάντως, ότι όλοι όσοι χάνουν τη ζωή τους στα γήπεδα δεν είναι γιατί υπάρχει κακή αντιμετώπιση εκείνη τη στιγμή ή κακός προαθλητικός έλεγχος».

Σε αυτό συμφωνεί και ο ιατροδικαστής Δημήτρης Γαλεντέρης. Ο ίδιος σημειώνει πως τα καρδιογραφήματα και τα υπερηχογραφήματα «μπορούν» να αναγνωρίσουν πολλές αλλοιώσεις στην καρδιά, όχι όμως όλες.

«Η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, για παράδειγμα, η οποία είναι ένας συχνός λόγος που ποδοσφαιριστές παγκοσμίως χάνουν τη ζωή τους στο γήπεδο, είναι ένα γονιδιακό πρόβλημα που δεν δίνει μακροσκοπικά ευρήματα» εξηγεί ο Δ. Γαλεντέρης και συνεχίζει: «Η ανωμαλία στην έκφυση των στεφανιαίων αγγείων επίσης δεν αναγνωρίζεται με αυτές τις εξετάσεις. Σε κάθε περίπτωση, ποιος τσεκάρει αν γίνεται σωστά ο έλεγχος σε όλα αυτά τα παιδιά που αγωνίζονται στα ελληνικά γήπεδα;».

Αμφότεροι οι γιατροί τονίζουν, μάλιστα, πως ο έλεγχος πρέπει να γίνει ακόμα πιο προσεκτικός τώρα που βρισκόμαστε στη μετά πανδημική εποχή και έχει αποδειχθεί πως ο κορωνοϊός μπορεί να προκαλέσει περικαρδίτιδα σε κάποιους ανθρώπους.

Ο Α. Παλάντζος, όπως και άλλοι προπονητές του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου, θεωρούν πως πρέπει να προστεθεί ακόμη ένας καρδιολογικός έλεγχος στα μέσα της χρονιάς, ώστε να αισθάνονται και οι ίδιοι, αλλά και οι παίκτες, πιο ασφαλείς.

Τέλος, ο Φ. Πατσουράκος σημειώνει πως η επιτροπή των καρδιαγγειακών νοσημάτων, στην οποία συμμετέχει, εισηγείται στο υπουργείο Υγείας την αναβάθμιση των προληπτικών, προαθλητικών εξετάσεων ως μέρος ενός αυτοτελούς πακέτου, όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, με το εθνικό πρόγραμμα για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού.